Spis treści
Takashi Amano to jedna z najbardziej wpływowych postaci w świecie akwarystyki przełomu XX i XXI wieku. Fotograf, artysta, projektant, wizjoner, autorytet, miłośnik natury, twórca akwarystyki naturalnej – nowego nurtu w akwarystce. Takashi Amano dla miłośników aquascapingu i akwariów roślinnych był po prostu Mistrzem.
Dzieciństwo Takashiego Amano
Takashi Amano urodził się 18 lipca 1954 roku w Niigacie w Japonii. Od najmłodszych lat fascynowała go natura, którą uwielbiał obserwować, interesowały go również ryby i rośliny wodne. Czasy dzieciństwa wspominał zawsze z ogromnym sentymentem.
Kiedy byłem dzieckiem, mającym około 10 lat, lubiłem grać i bawić się na łonie natury. Miejsca moich zabaw tworzą w moim umyśle niezapomniane sceny z mojego dzieciństwa. Ale moja ukochana natura w moim rodzinnym mieście drastycznie zmieniła się wraz z upływem czasu. Wszedłem jako dziecko w nietkniętą naturę, lecz wiele się zmieniło, a jej piękno zostało utracone kilka lat później z powodu ludzkiej ingerencji. Ponieważ znam stare, dobre czasy, tak smutno mi, gdy widzę, jak przyroda jest niszczona przez człowieka. Poczułem kruchość natury – raj, z którego się cieszyłem, zniknął w ciągu tych ostatnich 50 lat. Jako protest przeciwko temu, a może jako pokutę dla siebie, chciałem odtworzyć piękno natury, która mnie oczarowywała.
W wywiad na łamach magazynu „Aqua Journal”(AJ) numer 23 Amano
Takashi Amano – fotograf
Amano był utalentowanym fotografem podróżującym po całym świecie. Z wielką pasją utrwalał krajobrazy i przyrodę.
Swoją karierę rozpoczął w 1975 roku jako fotograf japońskich pejzaży. Po odbyciu podróży w największe na świecie lasy tropikalne Amazonii, Borneo, Afryki Zachodniej i dziewiczych lasów Japonii Takashi Amano stworzył szereg przepięknych fotografii zatytułowanych „Untouched Nature”.
Jako fotograf Takashi Amano pracował z wielkoformatowymi kamerami, co pozwalało mu uchwycić daną chwilę oraz skomplikowane szczegóły natury. Ta zdolność odnajdowania detali wyraża się jasno w słynnym cytacie:
„Poznać matkę naturę, to kochać jej najmniejsze dzieła.”
Amano był członkiem Japan Professional Photographers Society, Japan Advertising Photographers Association, International Environment Photographers Association oraz Society of Scientific Photography.
Dwa zdjęcia Takashiego Amano zostały zaprezentowane na 34. szczycie G8. Fotografie miały rozmiar 4,00 × 1,50 metra i przedstawiały dziewiczy las drzew cedrowych na wyspie Sado. Zostały zrobione za pomocą aparatu wielkoformatowego 8 × 20 cali. Prace Amano były wystawiane na całym świecie, a jego sposób postrzegania natury zyskał światowe uznanie.
Misją Mistrza stało się utrwalanie natury na fotografiach, wiedział bowiem, że kolejnym pokoleniom nie będzie dane zobaczyć dziewiczej przyrody, nie tylko w Japonii, ale także na świecie. Był perfekcjonistą w fotografowaniu natury, po mistrzowsku operował niepowtarzalnością chwili, detalami, proporcjami, perspektywą, głębią i światłem. Ten talent, umiejętność obserwacji i sposób postrzegania świata miały duży wpływ na sposób tworzenia kompozycji w akwariach.
Baczne obserwowanie naturalnego środowiska pozwoliło mu także zrozumieć, że dodanie dwutlenku węgla do wody w zbiorniku pozwoli na jeszcze lepszy rozwój roślin, jak to ma miejsce w środowisku naturalnym.
Amano – prekursor akwarystyki naturalnej
Amano jest prekursorem Nature Aquarium – akwarystyki naturalnej (krajobrazowej), która stała się nurtem w sztuce aranżacji akwariów roślinnych. Do kompozycji wykorzystuje się tylko naturalne materiały – korzenie, skały i rośliny, które bardzo często są odzwierciedleniem danego wycinka krajobrazu. W ramach Nature Aquarium Amano stworzył cztery style aranżowania zbiorników: iwagumi, ryuboku, mizube, ragwork. Przeczytaj więcej o iwagumi.
W 1989 roku styl, w którym Amano tworzył akwaria, został nazwany Nature Aquarium. Opierał się na sloganie Odtwarzaj naturę, ucząc się od niej (Learn from Nature and Recreate a Nature). Koncepcja Nature Aquarium zyskała niesłychaną popularność na całym świecie.
Wierzę, że sposób, w jaki rozwijamy nasz umysł w dążeniu do pięknej przyrody, warunkuje tworzenie środowiska, w którym człowiek może żyć z naturą w harmonii i dobrobycie… Aby stworzyć piękną kompozycję, która może poruszyć ludzkie serca, musimy w całkowitej harmonii, dogłębnie wyrażać wspaniałość i drobiazgowość natury. Taka właśnie powinna być przyroda, bez jej znajomości nie moglibyśmy tworzyć Nature Aquarium. […] Kompozycja jest niemal niczym symfonia opowiadająca historię. Przyciąga tych, którzy ją dostrzegają, od mielizn do głębokich wód, od otwartej przestrzeni do bujnej dżungli. Świat, w którym nie tylko ryby, ale i różnorodne organizmy, mogą przetrwać razem – to jest i będzie raj, do którego dążę. Prawdziwie piękny krajobraz istnieje tylko w pięknym ekosystemie. Jeśli Nature Aquarium porusza ludzi, którzy je widzą, i przemawia do nich – jest to dla mnie ogromną przyjemnością – mówił.
Amano w wywiadzie dla „Aqua Journal”.
Takashi Amano – prekursor aquascapingu
Amano jest także twórcą aquascapingu. To sztuka aranżacji akwariów poprzez odpowiednie zestawianie ze sobą roślin oraz dekoracji w postaci korzeni i kamieni w taki sposób, by tworzyły pięknie wyglądające podwodne krajobrazy. Dzięki niemu zostały upowszechnione słodkowodne krewetki w akwarystyce. Jeden z ich gatunków został nawet nazywany potocznie Amano, choć opisano go już w drugiej połowie XIX wieku.
Takashi Amano – wykładowca
Amano wielokrotnie występował z wykładami opisującymi jego wyprawy fotograficzne i doświadczenia związane z eksploracją natury na całym świecie. Wielokrotnie podkreślał znaczenie sadzenia drzew i programów ochrony środowiska na Ziemi.
W 2004 roku odwiedził Polskę. W Warszawie odbyło się spotkanie, w trakcie którego Mistrz wygłosił prelekcję o sztuce zakładania akwariów w stylu japońskim, która w tym czasie była nowością w naszym kraju. Zaprezentował też akwarium, które urządził w 2001 roku w swojej rezydencji.
Był to największy zbiornik naturalny, w tamtych czasach, o rozmiarach 400 x 150 x 150 centymetrów i pojemności 9000 litrów. Centralnym punktem akwarium był potężny korzeń, który Amano przywiózł z Amazonii. Zbiornik prowadził tylko metodami naturalnymi, dlatego nie przycinał roślin.
Aqua Design Amano (ADA)
W 1984 roku w Niigacie Takashi Amano otworzył sklep akwarystyczny Aqua Design Amano (ADA), w którym można było podziwiać akwaria dekoracyjne w stylu Nature. Zbiorniki robiły ogromne wrażenie i przyciągały uwagę klientów. W tym samym czasie wprowadził pod marką ADA pierwsze produkty do zakładania i pielęgnacji akwariów z bujną roślinnością. W kolejnych latach gama produktów była sukcesywnie rozwijana.
Takashi Amano – organizator The International Aquatic Plants Layout Contest (IAPLC)
W 2001 roku Aqua Design Amano zorganizowała pierwszą edycję konkurs The International Aquatic Plants Layout Contest. IAPLC to międzynarodowy konkurs na aranżację podwodnego pejzażu w akwarystyce słodkowodnej. Konkurs uznawany jest za najważniejsze i najbardziej prestiżowe wydarzenie w świecie aquascapingu, a zakwalifikowanie się do Top27 to ogromny sukces.
Takashi Amano – założyciel Nature Aquarium Gallery
W 2003 roku została założona przez Amano galeria akwariów naturalnych – Nature Aquarium Gallery w prefekturze Niigata. W wybudowanym specjalnie do tego celu budynku mieszczą się również pomieszczenia biurowe firmy ADA.
Akwaria znajdują się w klimatyzowanej, dość mocno oświetlonej sali. W wielu prezentowanych aranżacjach rośliny wyrastają ponad lustro wody. Robią ogromne wrażenie, a precyzja ich wykonania sprawia, że wyglądają zjawiskowo.
Forest Underwater by Takashi Amano – ostatni projekt Mistrza
Ostatnim wielkim projektem Mistrza był Forest Underwater by Takashi Amano (Florestas Submersas by Takashi Amano). To największe na świecie akwarium naturalne, które powstało na początku 2015 roku w Oceanarium w Lizbonie.
Projekt aranżacji opracował sam Takashi Amano. Akwarium założone zostało na przełomie stycznia i lutego 2015 roku, a udostępnione publiczności 22 kwietnia 2015 roku.
Zbiornik ma imponujące rozmiary:
- długość 40 metrów,
- szerokość 2,5 metra,
- wysokość 1,45 metra,
- pojemności to około 160 000 litrów.
Forest Underwater stał się ukoronowaniem jego dorobku i dziełem życia Amano.
Zanim jednak nadszedł dzień, kiedy Takashi Amano wraz ze swoim zespołem, w którym był także Polak – Adam Paszczela, wszedł do pomieszczenia z akwarium, przez rok trwały przygotowania do jego uruchomienia.
W tym czasie zajmowano się zbieraniem odpowiedniej ilości roślin, korzeni oraz lawy. Jednym z większych problemów było takie ułożenie kompozycji, by zasłonić cztery okrągłe słupy znajdujące się wewnątrz, w najdłuższej części akwarium, co jednak udało się doskonale. Również odpowiednie doświetlenie tak dużego zbiornika nie było łatwe i wymagało zastosowania odpowiednio dużej ilości 800 W lamp HQI o temperaturze barwowej 6500 K i 10 000 K.
Samo akwarium wykonane jest z bardzo grubych tafli akrylowych i ma kształt przypominający kanciastą literę C. Akwarium znajduje się na 70-centymetrowym podeście, dzięki czemu oglądanie go jest bardzo wygodne i przyjemne. Amano w wywiadzie dla magazynu „Aqua Journal” tak mówi o Forest Underwater: Kompozycja w ogromnym zbiorniku odzwierciedla pełną skalę natury, dlatego musieliśmy wszystko wykonać szczególnie perfekcyjnie.
Takashi Amano zmarł 5 sierpnia 2015 roku w wyniku powikłań po zapaleniu płuc. Jego śmierć była niepowetowaną stratą dla całego świata akwarystycznego.