Ogólnopolski Dzień Dogoterapii: czym jest dogoterapia?

15 czerwca obchodzimy Ogólnopolski Dzień Dogoterapii. To wyjątkowy dzień poświęcony popularyzacji terapii z udziałem psów oraz podkreśleniu jej znaczenia w poprawie jakości życia wielu ludzi. Dogoterapia, znana również jako kynoterapia, to forma terapii, która wykorzystuje obecność i interakcję z psami, aby wspierać zdrowie fizyczne, emocjonalne i psychiczne pacjentów.

Czym jest dogoterapia?

Dogoterapia to metoda wspomagająca proces rehabilitacji, leczenia oraz edukacji przy udziale specjalnie szkolonych psów. Jest to coraz bardziej popularna forma terapii, która wykorzystuje naturalną więź między człowiekiem a psem, aby poprawić zdrowie fizyczne, emocjonalne i psychiczne pacjentów.

Reklama

Historia i rozwój dogoterapii

Dogoterapia rozwijała się stopniowo, zyskując na popularności na całym świecie. Pierwsze udokumentowane przypadki użycia psów w celach terapeutycznych sięgają lat 60. XX wieku, kiedy to psy zaczęto wykorzystywać w pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi. W Polsce dogoterapia zaczęła zyskiwać na znaczeniu w latach 90. Dziś jest powszechnie stosowana w wielu placówkach medycznych, edukacyjnych i społecznych.

Cel i zastosowanie dogoterapii

Dogoterapia ma na celu wsparcie osób z różnymi potrzebami terapeutycznymi poprzez interakcję ze specjalnie do tego wyszkolonymi psami. Starannie wybiera się psy, aby były spokojne, łagodne, przyjazne i dobrze znosiły różnorodne środowiska oraz osoby. Ich naturalna empatia i zdolność do wywoływania pozytywnych emocji u ludzi sprawiają, że są idealnymi towarzyszami podczas terapii.

Na czym polega dogoterapia?

Dogoterapia polega na interakcji pacjenta z psem terapeutycznym pod nadzorem wykwalifikowanego terapeuty. Sesje mogą obejmować różnorodne działania, takie jak:

• głaskanie i przytulanie psa: poprawia samopoczucie i obniża poziom stresu,
• zabawy i ćwiczenia ruchowe: pomagają w rozwijaniu koordynacji i motoryki,
• wykonywanie poleceń i zadań z psem: wzmacnia umiejętności komunikacyjne i społeczne,
• czytanie psu: praktyka stosowana szczególnie u dzieci z trudnościami w nauce czytania, pomaga w budowaniu pewności siebie,
• nauka poprzez zabawę: psy pomagają w przyswajaniu nowych umiejętności w przyjemny sposób, co jest szczególnie efektywne u dzieci.

Dla kogo przeznaczona jest dogoterapia?

Dogoterapia jest stosowana w pracy z osobami w różnym wieku, od dzieci po seniorów, i jest ceniona za swoje wszechstronne korzyści. Oto kilka grup, które mogą skorzystać z dogoterapii:

• dzieci: w pracy z dziećmi, zwłaszcza tymi z zaburzeniami rozwojowymi, takimi jak autyzm, zespół Downa czy ADHD, dogoterapia może pomóc w rozwijaniu umiejętności społecznych, emocjonalnych i komunikacyjnych. Psy pomagają w budowaniu pewności siebie, uczą odpowiedzialności i empatii;
• dorośli: dorosłym z problemami psychicznymi, takimi jak depresja, lęki czy PTSD, interakcja z psem terapeutycznym może przynieść ukojenie, obniżyć poziom stresu i poprawić samopoczucie;
• seniorzy: osoby starsze, często borykające się z uczuciem samotności, depresją czy problemami zdrowotnymi, mogą znaleźć w psach terapeutycznych nieocenione wsparcie. Psy te nie tylko poprawiają nastrój, ale również motywują do aktywności fizycznej;
• osoby z niepełnosprawnościami fizycznymi: dogoterapia może wspierać proces rehabilitacji, pomagając w ćwiczeniach ruchowych i motywując do regularnych działań, co przyspiesza powrót do zdrowia;
• pacjenci w szpitalach i hospicjach: psy terapeutyczne mogą przynieść pocieszenie i poprawić samopoczucie pacjentów w trudnych chwilach, oferując wsparcie emocjonalne i odwracając uwagę od bólu i niepokoju.

Jakie zwierzęta są szkolone jako dogoterapeuci?

Do dogoterapii szkolone są przede wszystkim psy, które wykazują odpowiednie cechy charakteru i temperamentu. Muszą być spokojne, łagodne, przyjazne i dobrze znosić obecność różnych osób, w tym dzieci oraz osób starszych. Proces szkolenia obejmuje naukę podstawowych komend, a także specjalistycznych zachowań, które będą pomocne w terapii. Czasem w terapii mogą brać udział także inne zwierzęta, takie jak koty czy króliki, jednak psy są najczęściej wybierane ze względu na ich naturę i zdolności adaptacyjne.

Jakie rasy psów do dogoterapii?

Chociaż wiele ras psów może być szkolonych do dogoterapii, niektóre z nich są szczególnie cenione ze względu na swoje predyspozycje:

• golden retriever: znany z łagodności, inteligencji, a także przyjaznego usposobienia,
• labrador retriever: popularny ze względu na swoją cierpliwość, łagodność i zdolności do nauki,
• cavalier king charles spaniel: mały, przyjazny i łatwo nawiązujący kontakt z ludźmi,
• border collie: bardzo inteligentny i energiczny, dobrze radzi sobie w różnych zadaniach terapeutycznych,
• pudel: inteligentny, łatwy do szkolenia i często dobrze tolerowany przez osoby z alergiami,
• berneński pies pasterski: łagodny, spokojny i przyjazny, idealny do pracy z dziećmi, a także osobami starszymi,
• beagle: przyjazny, ciekawski i łagodny, często wykorzystywany w terapii z dziećmi.

Proces szkolenia psów terapeutycznych

Psy przeznaczone do dogoterapii przechodzą rygorystyczny proces selekcji i szkolenia. Wybiera się te o odpowiednim temperamencie, które są spokojne, przyjazne, cierpliwe i łatwo adaptują się do różnych sytuacji. Proces szkolenia obejmuje:

• socjalizację: psy uczą się, jak reagować w różnych sytuacjach, poznają różne dźwięki, zapachy i sytuacje społeczne, aby mogły pracować w różnych środowiskach;
• podstawowe komendy: psy muszą znać i wykonywać podstawowe komendy, takie jak „siad”, „leżeć”, „zostań”, oraz reagować na wezwanie;
• specjalistyczne zachowania terapeutyczne: psy uczą się specjalistycznych zadań, takich jak delikatne podchodzenie do pacjentów, reagowanie na stres u ludzi oraz wykonywanie zadań, które wspierają proces terapeutyczny.

Zalety terapii z udziałem psa

Dogoterapia oferuje wiele korzyści, zarówno fizycznych, jak i psychicznych:

• poprawa nastroju i redukcja stresu: kontakt z psem zwiększa poziom oksytocyny, hormonu szczęścia, a także obniża poziom kortyzolu, hormonu stresu;
• wsparcie emocjonalne: pies terapeutyczny może przynieść poczucie bezpieczeństwa i wsparcia, co jest szczególnie ważne dla osób z problemami emocjonalnymi;
• stymulacja fizyczna: zabawy i ćwiczenia z psem zachęcają do ruchu, co jest korzystne dla zdrowia fizycznego;
• rozwój umiejętności społecznych i komunikacyjnych: interakcje z psem pomagają w budowaniu pewności siebie i umiejętności komunikacyjnych;
• motywacja do rehabilitacji: psy mogą motywować pacjentów do regularnych ćwiczeń i rehabilitacji, co przyspiesza proces zdrowienia;
• zwiększenie poczucia odpowiedzialności: opieka nad psem w czasie sesji terapeutycznych może pomóc w rozwijaniu poczucia odpowiedzialności i empatii.

Dogoteriapia – podsumowanie

Dogoterapia to niezwykle wartościowa forma terapii, która wykorzystuje nieocenioną pomoc psów w poprawie zdrowia fizycznego, emocjonalnego, a także psychicznego ludzi. Obchodząc 15 czerwca Ogólnopolski Dzień Dogoterapii, mamy okazję docenić wkład tych niezwykłych zwierząt i ich pozytywny wpływ na nasze życie. Niezależnie od wieku czy stanu zdrowia, każdy może skorzystać z dobrodziejstw, jakie niesie ze sobą kontakt z psem terapeutycznym. To właśnie dzięki psom terapeutycznym wiele osób może odzyskać zdrowie, radość życia i nadzieję na lepsze jutro.