Spis treści
Choroby pasożytnicze dotykają nie tylko psów ze schronisk lub terenów wiejskich. Świerzb może przydarzyć się także Twojemu pupilowi. Dowiedz się, w jakich sytuacjach dochodzi do zakażenia, a także na jakie objawy należy zwracać uwagę. W artykule omówimy wszystkie najważniejsze kwestie dotyczące świerzbu u psa – objawy, diagnostykę oraz leczenie.
Świerzb u psa a świerzbowiec. Rodzaje
Świerzb u psa jest to choroba zakaźna, którą powodują dwa rodzaje roztoczy z rzędu pajęczaków – świerzbowce:
- Sarcoptes scabiei var. canis, który jest przyczyną świerzbu drążącego u psa,
- Otodectes cynotis, który wywołuje świerzb uszny u psa.
Świerzb to zatem nazwa choroby zakaźnej, a słowo świerzbowiec oznacza konkretnego pasożyta.
Świerzbowiec drążący u psa – Sarcoptes scabiei var. canis
Świerzb drążący lub inaczej skórny (sarkoptoza) to wysoce zaraźliwa choroba objawiająca się bardzo silnym świądem. Jej przyczyną jest inwazja świerzbowca Sarcoptes scabiei var. canis, który należy do roztoczy. Jest to niewielkich rozmiarów pasożyt, który kopuluje na powierzchni skóry psa, a jaja składa w głębszych jej warstwach. W tym celu samica drąży tunele w skórze zwierzęcia. Jaja w ciągu kilku dni przeobrażają się w nimfy, które wędrują na powierzchnię skóry, gdzie z czasem osiągają dojrzałość. Zwykle cykl świerzbowca trwa około trzech tygodni. Na początku pasożyty preferują okolice ciała, które pokryte są rzadkim owłosieniem, dlatego najłatwiej zauważyć zmiany na:
- łokciach,
- małżowinach usznych,
- brzuchu.
Główny sposób zarażenia to bezpośredni kontakt z chorym czworonogiem.
Jakie są objawy świerzbu u psa – świerzbowiec drążący
Drążenie kanałów w skórze psa wywołuje u niego świąd. Dodatkowo pasożyty wytwarzają toksyny oraz alergeny, które powodują reakcję zapalną, a także potęgują podrażnienie skóry. Co wskazuje na to, że pies złapał świerzbowca? Jest kilka objawów. Należą do nich:
- drapanie,
- wylizywanie ciała,
- wygryzanie sierści,
- ocieranie się o meble,
- częste tarzanie się na podłodze bądź w trawie.
Zwierzę może być nadmiernie pobudzone, a w skrajnych przypadkach nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Pies może odczuwać dyskomfort, który np. utrudnia spożywanie posiłków, co skutkuje spadkiem masy ciała.
Świerzbowiec drążący. Jak rozpoznać świerzb u psa?
Pasożyt Sarcoptes scabiei ma bardzo małe rozmiary i nie jest widoczny gołym okiem. Kiedy zgłosisz się do gabinetu weterynaryjnego ze świądem oraz zmianami skórnymi u swojego pupila, musisz być przygotowany na to, że lekarz weterynarii weźmie pod uwagę kilka możliwych przyczyn. Na liście chorób, które trzeba wykluczyć, znajdują się:
- gronkowcowe zapalenie skóry,
- alergiczne pchle zapalenie skóry (APZS),
- niepożądane reakcje na pokarm,
- niedoczynność tarczycy,
- pęcherzyca liściasta,
- nużyca,
- chejletieloza,
- atopowe zapalenie skóry (AZS).
W celu ustalenia, czy powodem świądu jest Sarcoptes scabiei, lekarz weterynarii pobiera m.in. zeskrobiny skóry, w których można znaleźć tego pasożyta. Dodatkowo można wykonać badanie cytologiczne preparatów wykonanych przy użyciu taśmy klejącej lub rozmazów z krost, by wykryć lub wykluczyć wtórne infekcje bakteryjne czy grzybicze. Wizyta może trwać kilka lub nawet kilkadziesiąt minut, ale pozwoli prawidłowo zdiagnozować świerzb.
Niestety, czasami zdarza się, że pasożyta nie można zidentyfikować, gdyż samice drążą naprawdę głębokie tunele. W takiej sytuacji lekarz może pójść śladem swojej intuicji i również wprowadzić leczenie. Jak ono wygląda?
Leczenie świerzbu wywołanego przez Sarcoptes scabiei u psa
Zanim przejdziemy do tematu leczenia, należy wspomnieć, że psa ze świerzbem skórnym trzeba odizolować od innych zwierząt, by uniknąć przekazania choroby. Za późno? Jeżeli Twój pupil miał niedawno kontakt z psem Twoich przyjaciół lub masz w domu drugiego pupila, pamiętaj, że takie zwierzę również powinno zostać poddane leczeniu. Nawet wtedy, gdy nie ma jeszcze objawów klinicznych. Zawsze lepiej rozpocząć leczenie szybciej, niż borykać się z powikłaniami w postaci np. zakażeń bakteryjnych.
Lekarz weterynarii może zalecić:
- kąpiele w odpowiednim szamponie,
- okłady na zmienione chorobowo obszary skóry,
- podanie preparatów spot-on na świerzb,
- zastosowanie specjalnych sprayów na świerzb u szczeniąt,
- leczenie ogólnoustrojowe (zastrzyki lub tabletki na świerzb).
Zdarza się również, że konieczne jest krótkotrwałe leczenie glikokortykosteroidami lub stosowanie kołnierza ochronnego. Postępowanie każdorazowo dopasowywane jest do stanu pacjenta.
Ważne! Objawy świądu u psa mogą ustąpić po około 6 tygodniach, natomiast leczenie świerzbowca u psa trwa od 4 do nawet 8 tygodni. Dlatego musisz uzbroić się w cierpliwość. Pocieszające jest natomiast to, że pierwsze efekty leczenia mogą być widoczne już po 2 tygodniach.
Leczenie domowe. Jak domowym sposobem pozbyć się świerzbu u psa?
Niestety, domowe sposoby na pozbycie się świerzbu u psa nie zawsze są skuteczne, a niektóre z nich mogą być szkodliwe dla zwierzęcia. Najlepiej skonsultować się z lekarzem weterynarii, który przepisze odpowiednie leki przeciwpasożytnicze.
Jeśli z jakiegoś powodu nie możesz udać się do lekarza weterynarii, możesz skorzystać z kilku domowych metod łagodzących objawy, ale niekoniecznie skutecznych w eliminacji przyczyny choroby. Oto kilka z nich:
- Kąpiel w roztworze boraksu i wody utlenionej. Rozpuszczenie 2–3 łyżek stołowych boraksu i 1/4 szklanki wody utlenionej w 4 litrach wody i kąpiel psa w tym roztworze może pomóc zmniejszyć swędzenie i złagodzić objawy.
- Kąpiel w szamponie z siarką. Szampony z siarką mogą pomóc w zmniejszeniu swędzenia i złagodzeniu objawów świerzbu u psa. Najlepiej stosować produkty dla zwierząt. Na rynku dostępne są specyfiki wspomagające leczenie przeciwpasożytnicze i łagodzące podrażniony naskórek.
- Olej z czarnuszki. Wmasowywanie oleju z czarnuszki w skórę psa może pomóc zmniejszyć swędzenie, a także złagodzić objawy.
Niektórzy polecają również stosowanie miodu lub żelu aloesowego. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że te domowe sposoby nie zastąpią wizyty w gabinecie weterynaryjnym i stosowania odpowiednich leków przeciwpasożytniczych.
Czy świerzb u psa jest wyleczalny?
Tak, świerzb u psa jest chorobą, która może zostać wyleczona, ale wymaga to właściwego postępowania. Leczenie świerzbu u psów polega na zwalczaniu pasożytów odpowiednimi lekami. W zależności od stopnia zaawansowania choroby i jej objawów weterynarz może przepisać różne rodzaje leków.
Leki przeciwpasożytnicze, takie jak iwermektyna, są często stosowane do leczenia świerzbu u psów. Mogą być one podawane doustnie lub w postaci zastrzyków. W niektórych przypadkach są również przepisywane leki przeciwbakteryjne, aby zapobiec lub leczyć infekcje skóry, które mogą pojawić się w wyniku drapania.
Czy pies może zarazić się świerzbem?
Świerzb to choroba o zasięgu ogólnoświatowym, która może przenosić się z jednego zwierzęcia na drugie. Pies może zarazić się świądem poprzez bezpośredni kontakt z chorym osobnikiem lub przedmiotami używanymi do jego pielęgnacji, np. szczotkami. Pasożyt może przenosić się także ze zwierząt na ludzi.
Chcesz ograniczyć ryzyko? Możesz zminimalizować kontakty psa z obcymi zwierzętami i używać tylko własnych akcesoriów do pielęgnacji pupila. Choroba łatwiej przenosi się w dużych grupach zwierząt, na przykład w schroniskach, dlatego po adopcji psa wybierz się do lekarza weterynarii, by zdiagnozować i wyleczyć świerzb lub inne choroby.
Świerzb uszny u psa – objawy
Innym roztoczem powodującym problemy u psów jest tzw. świerzbowiec uszny, czyli Otodectes cynotis. Jego cykl życiowy trwa 3 tygodnie i odbywa się głównie wewnątrz kanału słuchowego psa lub kota. Obecność pasożyta w przewodzie słuchowym objawia się ponownie świądem, ale tym razem zlokalizowanym głównie w okolicy uszu. Zaobserwujesz potrząsanie głową i drapanie. Pies może również ocierać się głową np. o meble.
W uchu rozwija się stan zapalny, a charakterystyczną cechą jest gromadzenie się czarnej lub ciemnobrązowej wydzieliny. Brak szybkiej interwencji doprowadza do wtórnych infekcji bakteryjnych lub grzybiczych.
Świerzb uszny u psa. Otodectes cynotis – leczenie
Leczenie tej choroby polega na wyczyszczeniu uszu psa, a następnie aplikowaniu środków roztoczobójczych oraz antybiotyków. W tym przypadku można zastosować także spot-on z selamektyną jako formę leczenia systemowego.
Czy można zarazić się świerzbem od psa?
Czy świerzb u psa jest zaraźliwy? Tak, świerzb u psów jest chorobą zakaźną i może być przenoszony na człowieka. Świerzb wywołany przez roztocze u psa jest inny niż ludzki świerzb, ale może powodować u ludzi nieprzyjemne objawy skórne, takie jak swędzenie, zaczerwienienie, pęcherze i zmiany zapalne.
Do zarażenia się świerzbem od psa może dojść podczas bezpośredniego kontaktu skóry człowieka ze skórą zarażonego psa lub z jego środowiskiem (legowisko, zabawki czy koce). W przypadku podejrzenia zakażenia świerzbem należy skonsultować się z lekarzem i weterynarzem, którzy zalecą odpowiednie leczenie zarówno dla człowieka, jak i psa.
Świerzb u psa – podsumowanie
Świerzb u psów jest chorobą skórną wywołaną przez roztocza Sarcoptes scabiei, które atakują warstwy skóry. Oto niektóre objawy, na które należy zwrócić uwagę, podejrzewając u psa świerzb:
- Intensywne swędzenie. Swędzenie jest głównym objawem świerzbu u psa i często jest pierwszym sygnałem choroby. Pies może drapać się, pocierać o meble lub wydzierać sierść zębami, próbując złagodzić swędzenie.
- Zaczerwienienie i łuszczenie się skóry. U psa mogą wystąpić łuszczenie się, zaczerwienie i przesuszenie skóry. Często występują one w okolicach łokci, uszu, karku, brzucha i między palcami.
- Owłosienie i utrata włosa. Z czasem owłosienie u psa może stać się cieńsze i bardziej łamliwe. W niektórych przypadkach może dochodzić do znacznej utraty włosa.
- Zmiany zapalne. Na skórze psa mogą występować guzki, krostki, pęcherze lub strupy, a także otarcia i rany, które mogą stać się podatne na infekcje bakteryjne.
Podsumowując, wszystkie choroby skóry u psów warto rozpoznać i leczyć jak najszybciej. Bez względu na to, jakie objawy zauważysz, nie czekaj. Choroby skóry mogą mieć wiele przyczyn, dlatego zawsze wskazane są badania w gabinecie weterynaryjnym. Zarówno świerzb uszny, jak i skóry są dla psa bardzo niekomfortowe.
Leczenie świerzbu u psów może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby i skuteczności leków. Ważne jest, aby pamiętać o regularnym stosowaniu leków zgodnie z zaleceniami weterynarza oraz o podjęciu odpowiednich działań, aby zapobiec ponownej infekcji. Świerzb u psa to zoonoza (czyli choroba, którą zwierzęta domowe mogą przenosić na ludzi), dlatego podczas kontaktów z chorym psem możesz narazić się na inwazję pasożyta także u siebie.