Spis treści
Zanim szynszyla pojawi się w Twoim domu, musisz uświadomić sobie, że ta mała puchata kulka wkrótce zajmie ważne miejsce w Twoim sercu i mieszkaniu. I musisz się do tego odpowiednio przygotować.
Szynszyle to stadne zwierzątka
Szynszyle swoim wyglądem przypominają wiewiórki i podobnie jak one są ciekawskie i energiczne, lubią duże przestrzenie i wolny wybieg. Są stadnymi i towarzyskimi zwierzakami, uwielbiają swoje towarzystwo. A żyjąc w samotności, mogą popaść nawet w depresję. Zatem przymierzając się do kupna tego futrzaka, pomyśl od razu o dwóch szynszylach. Uszczęśliwisz w ten sposób nie tylko siebie, ale przede wszystkim zwierzęta, bo ich dobro jest najważniejsze.
Jak wygląda szynszyla?
Długość ciała szynszyli waha się od 20 do 40 centymetrów, a masa ciała od 0,5 do 1 kilograma. Pokryte są gęstym i bardzo przyjemnym w dotyku futrem, mają długie, twarde wąsy, duże uszy i długi ogon. Futro szynszyli może mieć różne kolory: od białego czy srebrnego, przez beżowy, po czarny.
Kończyny przednie są mniejsze od tylnych i wyposażone są w pięć palców. Chwytne łapki zapewniają łatwość w przytrzymywaniu pokarmu oraz w codziennej pielęgnacji. Kończyny tylne są dłuższe i mają cztery palce. Są bardzo silnie umięśnione i służą zwierzęciu do odbijania się od podłoża. Szynszyle wydają charakterystyczne dźwięki i piski, które niektórzy nazywają śpiewem; w ten sposób komunikują się ze sobą.
Skąd pochodzą szynszyle?
Szynszyle pochodzą z Ameryki Południowej, ich naturalnym siedliskiem są górzyste i pustynne tereny Andów. Najczęściej można je spotkać na wysokości od 3 tys. do 5 tys. m n.p.m. Stąd właśnie grube i mięsiste futro, które w naturalnym środowisku zabezpiecza zwierzęta przed zimnem, przegrzaniem oraz chroni je przed pasożytami. Dodatkowo ich kolorystyka pozwala na doskonały kamuflaż w środowisku naturalnym, gdzie narażone są na ataki drapieżników.
Szynszyle pochodzą z Ameryki Południowej.
Ile żyje szynszyla?
W warunkach hodowlanych szynszyle żyją nawet do 20 lat. Najstarsza szynszyla na świecie miała na imię Radar, żyła 29 lat i 229 dni i została wpisana do Księgi rekordów Guinnessa. Radar urodził się 1 lutego 1985 roku w Niemczech, w 2002 roku przeprowadził się ze swoją właścicielką do Stanów Zjednoczonych. Zmarł 18 września 2014 roku w Kalifornii.
Zwyczaje i tryb życia szynszyli
Podobnie jak każde inne zwierzę domowe, szynszyla potrzebuje kontaktu z opiekunem, zabaw, czułości i psot. Każdego dnia musi opuszczać klatkę, wyszaleć się i pobiegać. Nie jest to zwierzę kłopotliwe, jednak opieka nad nim musi być regularna i nie może ograniczać się jedynie do podawania jedzenia, wody i czyszczenia klatki. Należy też pamiętać, że szynszyle prowadzą nocny tryb życia, więc ich aktywność rozpoczyna się wieczorem, natomiast w ciągu dnia śpią
Terrarium, klatka czy woliera – co wybrać?
W naturze szynszyle mają do dyspozycji ogromne przestrzenie i mała klatka to dla nich zdecydowanie nie najlepsze środowisko do życia. Zwierzęta te uwielbiają pokonywać wysokości i dlatego nie powinno się ich trzymać w terrarium czy w zwykłej klatce. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest woliera, dostosowana do ilości zamieszkujących ją osobników.
Oczywiście, im większa, tym lepsza. Powinna mieć minimum 60 × 80 centymetrów, dobrze, gdyby była kilkupoziomowa, wyposażona w tunele, mostki i hamaki. Półki powinny być drewniane, stabilne i pozwalać zwierzakowi oddawać pewne skoki. Klatka z poziomami drucianymi czy z gałęziami stanowi zagrożenie dla szynszyli podczas skoków i innych akrobacji.
Jeżeli zatem nie masz miejsca w domu na taką klatkę, warto przemyśleć zakup innego, mniej wymagającego, zwierzaka. Nie ma sensu kupować dla szynszyli mniejszej klatki i liczyć na to, że długie wybiegi wynagrodzą to zwierzęciu.
Klatka szynszyli musi stać stabilnie na podłodze, w miejscu nienarażonym na przeciągi, bezpośrednie nasłonecznienie oraz z dala od źródeł ciepła. Powinna także znajdować się daleko od źródeł hałasu, ponieważzwierzęta te mają bardzo wrażliwy słuch, znacznie czulszy od ludzkiego.
Szynszyle mają bardzo wrażliwy słuch,
znacznie czulszy od ludzkiego.
Karuzela lub kołowrotek dla uwolnienia energii szynszyli
Wprawdzie szynszyle sporą część doby przesypiają, jednak przez pozostały czas nadrabiają brak aktywności. Skaczą, biegają i psocą, zarówno w klatce, jak i poza nią. Kołowrotek lub karuzela pozwalają im spożytkować nadmiar energii.
Co ważne, niektóre zwierzęta nigdy nie będą zainteresowane korzystaniem z tych urządzeń.
Jeżeli zdecydujesz się na zakup kołowrotka, pamiętaj, aby był w miarę duży, te przeznaczone dla chomików są zbyt małe dla szynszyli. Zwróć też uwagę na to, żeby był to model w pełni zabudowany, bez szczebelków, w które może się wplątać ogonek zwierzęcia.
Poidełko czy miseczka na wodę?
Wiele osób uważa, że do podawania wody gryzoniom wystarczy miseczka. To rozwiązanie jednak nie sprawdza się, ponieważ zwierzaki, rozrabiając w klatce, mogą ją przewrócić. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest poidełko. Możesz wybrać plastikowe lub szklane.
Poidełko montujesz na zewnątrz klatki, tak by zwierzak miała dostęp jedynie do metalowej rurki. Najlepiej kupić od razu dwa, o pojemności około 100 ml. Pamiętaj, aby myć je i zmieniać wodę częściej niż raz na dobę.
Paśnik i miseczka na pokarm
W sprzedaży dostępne są miseczki plastikowe, metalowe i porcelanowe. Którą z nich wybrać? Z pewnością nie plastikową – tę szynszyla może zjeść, co się dla niej z pewnością nie skończy dobrze. Metalowa miseczka to dobry wybór, bo jest łatwa w utrzymaniu w czystości i nie rdzewieje. Zwróć uwagę, aby była mocowana do klatki, zagwarantuje to zwierzęciu komfort używania, a nam spokój. Dużą popularnością cieszą się także pojemniki porcelanowe, które są na tyle ciężkie, że szynszyle nie mogą ich przewrócić, przesuwać czy nimi hałasować.
Poza miseczką na pokarm dobrze jest także zaopatrzyć się w paśnik. Siano jest podstawowym pożywieniem szynszyli. Powinno stanowić 75–90% jego codziennej diety. Właśnie dlatego należy kupić paśnik lub kulę na siano, aby kontrolować, czy szynszyla je go wystarczającą ilość. W przeciwnym razie futrzak może zacząć wyjadać siano ze ściółki, która bywa zanieczyszczona odchodami. Dlatego istotne jest, aby paśnik był zamontowany na zewnątrz klatki, tak aby szynszyla nie mogła do niego wejść.
Menu szynszyli
Oprócz sianka należy kupić szynszyli specjalną, przeznaczoną dla tych zwierząt, dobrze zbilansowaną karmę. Wiadomo, że nie jest ona podstawą żywienia szynszyli, a jedynie dodatkiem, jednak nie powinna być kiepskiej jakości, szynszyle mają bowiem bardzo wrażliwe żołądki.
Poza siankiem i karmą futrzakom przydadzą się zioła. Jakie? Trudno odpowiedzieć jednoznacznie. Każda szynszyla ma inne preferencje. Warto zacząć od liści malin lub listków brzozy i z czasem zacząć podawać i inne.
Bardzo ważne jest, abyś nie zmieniał często i gwałtownie karmy pupilom. Jeżeli będziesz chciał przyzwyczaić je do innej paszy, przez pierwszy tydzień mieszaj nową karmę ze starą (w proporcji 0,25 do 0,75). W następnych tygodniach stopniowo zwiększaj ilość nowego pożywienia. Proces zmiany karmy jest długi i trwa około miesiąca. Jednak dzięki temu szynszyle mają czas na przystosowanie się do nowego pożywienia bez żadnych rewelacji żołądkowych czy uczucia głodu.
Szynszyle mają bardzo wrażliwe żołądki.
Ściółka dla szynszyla
Na ściółkę dla szynszyli najlepiej nadają się różnego rodzaju granulaty przeznaczone dla tych zwierząt. Należy zwrócić uwagę na to, by były one wyprodukowane z drewna. Ściółka, która nie jest naturalna, np. żwirek silikonowy, może być dla szynszyli niebezpieczna, ponieważ zwierzęta mogą ją zjadać, a to stwarza zagrożenie dla ich zdrowia i życia.
Wanna do kąpieli pyłowych
Kąpiele piaskowe są jedną z podstawowych potrzeb fizjologicznych szynszyli. Jednak to nie tylko czyszczenie futerka, to również rozrywka, naturalna potrzeba i spa. Dzięki kąpielom futerko szynszyla będzie piękne i zdrowe.
Pozbawione tego zabiegu zwierzęta bardzo mocno się drapią, a ich sierść traci miękkość i piękny wygląd. Z tego powodu już na samym początku warto zadbać o wannę do kąpieli pyłowych oraz zaopatrzyć się w specjalny, bardzo drobno zmielony piasek, wymieszany z odpowiednimi składnikami mineralnymi.
Zabawki dla szynszyli
Gryzaki – zabawki do gryzienia powinny być proste i bezpieczne, wykonane z materiałów, które nie zaszkodzą zwierzęciu. Możesz kupić gotowe gryzaki w sklepie zoologicznym lub przygotować je samodzielnie. Do zgryzania najlepiej nadają się gałązki drzew liściastych, szczególnie owocowych, jednak muszą być one dobrze wysuszone lub wyprażone w piekarniku.
Szynszyli podawaj pędy odpowiednich gatunków, może to być np. jabłoń, grusza, wierzba, brzoza, głóg. Nie dawaj zwierzęciu gałęzi z drzew, które zawierają dużo garbników, takich jak np. orzech, grab, dąb czy buk, a także z drzew iglastych, ze względu na dużą ilość olejków eterycznych.
Hamaki – większość szynszyli lubi spędzać w nich czas, odpoczywając, śpiąc lub myjąc się. Jest to dobre uzupełnienie wyposażenia klatki, ponieważ zapewnia dodatkowe piętro, na którym szynszyla może przebywać.
Transporter dla szynszyli
Jeśli zamierzasz podróżować z szynszylą lub zabierać ją na wakacje, to jest to zakup niezbędny. Transporter przydaje się także w przypadku wizyt u weterynarza, więc warto się w niego zaopatrzyć, bo będzie służyć latami. Najlepiej wybierz transporter pełny, z wywietrznikami w dachu, bez szczelin i kratownic, ponieważ szynszyla może próbować powiększać i podgryzać otwory podczas jazdy.
Szelki dla szynszyli
Szynszylę można wyprowadzać na zewnątrz, jednak wiele zależy od predyspozycji naszego ulubieńca. Zwierzęta te bowiem z natury są bardzo płochliwe i wyczulone na hałas. Niektóre szynszyle chętnie spacerują w szelkach. Najczęściej jednak w sytuacji, gdy ich właściciele mieszkają w domach z ogrodzonymi posesjami, zlokalizowanymi w spokojnej okolicy.
Jeżeli Twoja szynszyla lubi spacery, pamiętaj, aby na zewnątrz wybierać się w ciepłe dni, tak by zwierzę miało odpowiedni komfort cieplny, zbliżony do naturalnych warunków bytowania. Należy również mieć na uwadze, aby było najedzone i nie skubało trawy. Pamiętaj również, że na zewnątrz zabieramy zwierzątko zaszczepione.
Osobom zaczynającym przyjaźń z tymi gryzoniami nie poleca się zabierania ich na spacery. Medycyna weterynaryjna zwierząt futerkowych w Polsce dopiero raczkuje. Tylko w dużych miastach można znaleźć gabinety, które podejmują się kompleksowego leczenia zwierząt egzotycznych. Z tego powodu lepiej zapewnić szynszyli czas na zabawę i wybieg w pomieszczeniach domowych.
Polecane publikacje i filmy
- Z szynszylą pod jednym dachem, Wydanie II, praca zbiorowa Stowarzyszenia Miłośników Szynszyli Małej, Warszawa 2019.
- Szynszyle, Zas A., Warszawa 2015, Wydawnictwo Egros.
- Weterynarz radzi,cykl filmów edukacyjnych na temat szynszyli, http://stowarzyszenie.forum-szynszyla.pl/weterynarz-radzi/.
autor: Agnieszka Baranowska
CZYTAJ, str. 178-185