Spis treści
Karma z owadów zyskuje coraz większą popularność wśród właścicieli psów i kotów. Nowe źródło białka w diecie zwierząt budzi zarówno ciekawość, jak i wątpliwości. Przyjrzyjmy się zatem produkcji tego typu karm i wartościom odżywczym owadów.
Dlaczego warto wybrać karmę z owadów?
Karma z owadów przeznaczona jest dla świadomych konsumentów, którzy, żywiąc swoje zwierzęta, chcą mieć wpływ także na środowisko. Szacunkowe dane wskazują, że zwierzęta spożywają nawet około 20 procent (inne dane mówią o 12 procentach) całego mięsa produkowanego na świecie. Fermy owadów są dobrą alternatywą dla tradycyjnej hodowli zwierząt rzeźnych. Zajmują one niewielkie tereny i zużywają tylko 4 procent wody, jakiej potrzeba w standardowej hodowli bydła czy świń.
Emisja gazów takich jak amoniak i metan nie istnieje. A produkcja dwutlenku węgla występuje na znikomym poziomie. Podczas gdy w przypadku samego bydła dzienna produkcja metanu sięga nawet 500 litrów na sztukę. W przyszłości fermy owadów mogą znajdować się zaraz przy fabrykach karm dla zwierząt, co dodatkowo ograniczy transport i związane z nim zanieczyszczenie środowiska.
Ciekawym aspektem jest także żywienie owadów resztkami pochodzącymi z przemysłu spożywczego, na przykład obierkami z warzyw i owoców. Żywienie ich odpadkami odpowiedniej jakości przyczynia się do zmniejszenia ogólnoświatowego marnotrawstwa żywności, ale także ilości produkowanych odpadów. Wpisuje się to w popularny obecnie trend zero waste.
Owady w porównaniu do zwierząt rzeźnych są wykorzystywane w dużo większym stopniu, bo niemal w całości. Przykładowo świerszcz wykorzystywany jest niemal w 80 procentach, a larwa muchy Hermetia illucens nawet w 99 procentach. Tymczasem w przypadku bydła wykorzystuje się tylko około 60 procent masy jego ciała. Dodatkowo pozostałości z produkcji owadów mogą zostać użyte jako naturalny nawóz!
Hodowla owadów wydaje się również bardziej humanitarna. Owady w przeciwieństwie do krów lub świń dobrze czują się w dużych grupach. Dodatkowo „ubój” owadów odbywa się w bezbolesny sposób, wykorzystuje się w tym celu zmiennocieplność owadów. Zastosowanie zamrażania powoduje spowolnienie ich metabolizmu.
Hodowla owadów – co jeszcze warto wiedzieć?
Według obliczeń jednej z firm produkujących owady, tonę insektów można wyhodować na powierzchni 20 metrów kwadratowych w ciągu 14 dni. Stanowi to ogromny kontrast dla wielohektarowych ferm trzody chlewnej lub krów mięsnych. Hodowla owadów nie jest jednak wcale łatwa.
Wiele czynności wykonywanych jest ręcznie, a konieczne technologie są wciąż bardzo kosztowne. Producenci muszą zapewnić zwierzętom odpowiednią temperaturę, wilgotność i dostęp światła. Obecnie dąży się do zautomatyzowania jak największej części produkcji. We Francji firma Ynsect buduje pod Amiens największą farmę owadów, która ma być prawie całkowicie skomputeryzowana.
Jakie wartości odżywcze mają owady?
Wielu naukowców w białku owadów doszukuje się przyszłości żywienia ludzi i zwierząt. Komisja do spraw Wyżywienia i Rolnictwa działająca przy Organizacji Narodów Zjednoczonych wydała nawet oświadczenie informujące, że wartość odżywcza owadów nie różni się od tej prezentowanej przez inne źródła mięsa. Mięso owadów porównywane jest często pod względem składu z łososiem lub odkostnionym królikiem.
Zawartość poszczególnych składników odżywczych jest oczywiście zmienna w zależności od gatunku owadów. Niemniej jednak przyjmuje się, że owady są bogatym źródłem kwasów tłuszczowych, witamin i minerałów. Przykładowo świerszcz zawiera więcej żelaza niż szpinak oraz więcej kwasów omega-3 niż wspomniany łosoś.
Mączka z owadów przeznaczona na pokarm dla zwierząt jest bardzo bogata w białko (37–63 procent suchej masy), a jej profil aminokwasowy zbliżony jest do mączki rybnej i mączki drobiowej.
Karma z owadami – czy jest bezpieczna dla psów?
Każdego dnia na całym świecie ludzie spożywają owady. Obecnie około 2000 gatunków insektów uważa się za jadalne i regularnie wykorzystuje się je do produkcji żywności. Owady są także naturalnym źródłem pokarmu dla kotów, ryb oraz drobiu. Szacuje się, że stanowią one blisko jeden procent codziennej diety wolnożyjących kotów. Niekwestionowanym atutem białka pochodzącego z owadów jest to, że nie zawiera antybiotyków czy sterydów, które nie są stosowane podczas hodowli insektów.
Karma z owadów musi spełniać takie same standardy jak karmy bazujące na innych źródłach mięsa. Niezależnie przeprowadzane testy w różnych częściach świata nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych norm dla pestycydów, metali ciężkich czy mikotoksyn.
Można być zatem spokojnym! Inne dotychczasowe badania wskazują, że zarówno koty, jak i psy mogą być żywione owadami przez cały czas bez żadnego uszczerbku na ich zdrowiu.
Karma z owadów dla alergików!
Alergie i nietolerancje pokarmowe to coraz częściej diagnozowane problemy zarówno u psów, jak i kotów. Karmy z owadów są uważane za hipoalergiczne. Owady bardzo rzadko powodują reakcje u czworonogów. Dlatego produkty zwierające ich białko mogą być stosowane w diecie psich alergików, podobnie jak u psów i kotów z delikatnym przewodem pokarmowym.
Karma z insektów dla psa – którą wybrać?
Na rynku zoologicznym znajdziemy zarówno mokre, jak i suche karmy na bazie insektów, przeznaczone do stosowania na co dzień. Oprócz produktów pełnoporcjowych dostępne są również przekąski z owadami dla psa (m.in. w formie ciasteczek); można je serwować w ramach urozmaicenia żywieniowego lub jako nagrodę treningową.
Ciekawą żywieniową propozycją jest karma z insektów oferowana przez markę Tomojo. Produkt przeznaczony jest dla wszystkich dorosłych psów. Źródłem białka w pożywieniu jest mączka pozyskana z czarnej muchy (Hermetia illucens). Dzięki bezzbożowej, hipoalergicznej, monobiałkowej recepturze karma z owadów nie obciąża przewodu pokarmowego i minimalizuje ryzyko niepożądanych reakcji na pokarm. Karma Tomojo powstała w sposób przyjazny dla środowiska, w zakładach specjalizujących się w produkcji ekologicznej. Biodegradowalne opakowanie wykonano z materiału z odzysku. Produkt nagrodzono Diamentem Zoologii, który przyzwany jest najlepszym produktom na rynku.
Marka Brit wprawdziła na rynek karmy Brit Care Sustainable, które powstają na bazie białka owadów i składników pozyskiwanych z lokalnych, ekologicznych źródeł, dochodzi do zmniejszenie emisji CO₂ aż o 35% w porównaniu do receptur opartych na czerwonym mięsie! W karmie znajdują się także probiotyki oraz serdecznik. Pierwsze wspierają kształtowanie prawidłowej mikroflory jelitowej, a serdecznik odpowiada za właściwości relaksujące i antystresowe. Opakowania nadając się do recyklingu.
W ofercie marki Brit znajdziecie także przysmaki dla psa – Brit Care Dog Crunchy Cracker Insects. Producent zadbał o prosty skład smakołyków, dlatego każdy przysmak to mieszanka hipoalergicznego białka z insektów oraz warzyw, owoców, ziół i witamin. Przekąski mogą z radością schrupać zwierzaki z nadwrażliwością pokarmową lub alergiami. Przysmaki są dostępne w kilku wariantach smakowych, dzięki temu przysmaki smakują nawet wybrednym psom. Eksperci wyróżnili Brit Care Dog Crunchy Cracker Insects prestiżowym certyfikatem Diament Zoologii.
Jak przejść na karmę z owadów?
Zmiana karmy nie powinna być trudna. Białko owadów jest dla psów i kotów równie atrakcyjne smakowo i zapachowo jak pozostałe rodzaje mięs zwierzęcych stosowanych w produkcji karmy. Różne gatunki insektów mają odmienne smaki, a dodatkowo wiele zależy od tego, czym owady były karmione i jak zostały przygotowane. W przypadku produkcji jedzenia dla zwierząt nie wydaje się jednak, żeby miało to większy wpływ na ich zainteresowanie. Owady stosowane jako składnik karm dla zwierząt domowych są bowiem zwykle suszone i mielone w celu utworzenia proszku (mączki) z owadów.
W przypadku decyzji o wprowadzeniu nowej karmy unikać należy nagłych zmian, które mogą powodować przejściowe problemy żołądkowo-jelitowe. Początkowo nowy produkt należy przez kilka dni mieszać z dotychczasową karmą, z dnia na dzień zwiększając jego udział.
Obecnie karmy z owadów są droższe niż tradycyjne karmy wysokiej jakości. Wynika to z kosztów, które ponosi producent podczas projektowania i budowy ferm, oraz braku szerszej konkurencji. Sytuacja na rynku zoologicznym będzie się zapewne zmieniać, ale już dziś warto dokonywać wyborów dobrych dla naszej planety.
Karma z owadów – podsumowanie
- Karmy z owadów staje się coraz bardziej popularna na rynku zoologicznym.
- Fermy owadów są o wiele bardziej przyjazne dla środowiska niż tradycyjne fermy zwierząt rzeźnych.
- Białko owadów jest pełnowartościowe i zwykle nie powoduje reakcji alergicznych.
- Produkty zawierające mięso owadów są dla zwierząt smaczne i mają atrakcyjny zapach.
autor: lek. wet. Agnieszka Górecka
Przeczytaj inne artykuły w magazynie Pets Style – czytaj więcej