Spis treści
Ogar polski to duży, ale łagodny i bardzo przyjazny pies. Jest zaliczany do psów gończych. Jego oczy jak u misia i oklapnięte uszy sprawią, że Twoje serce zmięknie. Ogar polski to wyjątkowa rasa, o której wzmiankował już w swoich kronikach Gall Anonim. Dawniej psy tej rasy używano głównie do celów myśliwskich. Dziś już znacznie rzadziej uczestniczą w polowaniach, ale mogą być doskonałymi psami do towarzystwa i wiernymi przyjaciółmi człowieka.
Ogar polski – historia i pochodzenie
Ogar polski to stara polska rasa zaliczana do psów gończych. Protoplastami tej rasy są ardeńskie psy św. Huberta. O ogarach wspominają także inni renesansowi pisarze, jak choćby Mikołaj Rej w Żywocie człowieka poczciwego (1568).
Ogary były bardzo znaną i popularną rasą w XVI, XVII i XVIII wieku. Znany cytat „ogary poszły w las” pochodzi z powieści Popioły Stefana Żeromskiego („Ogary poszły w las. Echo ich grania słabło coraz bardziej, aż wreszcie utonęło w milczeniu leśnym”). Nazwa „ogar” pojawia się także w naszej narodowej epopei – Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza. Skoro dawniej pisali o nich najsłynniejsi polscy pisarze, to dlaczego dziś o ogarach, polskich psach z długą tradycją, słyszy się tak rzadko?
Po powstaniu styczniowym zwiększono wysokość podatku za posiadanie psów gończych, wskutek czego zubożali szlachcice z Kresów podjęli decyzję o likwidacji psiarni.
Po II wojnie światowej sytuacja tej rasy była tragiczna. Przetrwały nieliczne osobniki, prawie w ogóle nie było ogarów czystej krwi, stąd też rasa musiała być odtwarzana.
Rekonstrukcję rasy rozpoczął w 1959 roku Piotr Kartawik, który sprowadził do Wrocławia z Litwy dwa psy (Burzana i Bartka) i dwie suki (Czitę i Zorkę) i rozpoczął hodowlę ogarów polskich „Z Kresów”. To w dużej mierze dzięki niemu rasa ogarów polskich przetrwała.
Ogar polski został zarejestrowany jako odrębna rasa w FCI (Międzynarodowa Federacja Kynologiczna) w 1966 roku. Wówczas populacja ogarów liczyła zaledwie 20 osobników. Jak wiele zatem trzeba było zdziałać, by odtworzyć tę wyjątkową polską rasę…
Jak wygląda pies ogar polski?
Prawdopodobnie pierwotny wygląd ogarów mógł w nieco odbiegać od wyglądu współczesnych psów tej rasy. W 1779 roku Krzysztof Kluk tak opisywał ogary: „są miernej wielkości, brunatno-czerwone, czasem czarne z głową i nogami żółtawemi”.
Istniejące typy ogarów polskich mogą być efektem mieszanek z gończymi kurlandzkimi. Prawdziwe ogary są dziś potomkami dwóch par rodzicielskich z hodowli Kartawika.
Współczesne ogary to duże psy z długimi łapami, długą kufą, dużym czarnym nosem i długimi, wiszącymi uszami, które reagują na najmniejszy szelest. Mają mocną, muskularną budowę. Długość tułowia jest większa niż wysokość w kłębie. Mają duże zwisające fafle, ze skłonnością do ślinienia przy jedzeniu.
Ich oczy są ciemnobrązowe, niczym u misia, z łagodnym wyrazem. Ogon ogarów jest długi i opadający, lekko uniesiony w czasie spacerów, ale nie zwinięty. Podczas gonu pies trzyma go poniżej linii grzbietu z lekkim odchyleniem na bok.
Ich chód przypomina kłus, a gon – galop. Na spacerze idą „tanecznym” krokiem.
Wysokość w kłębie rasy ogar polski
Pies: 55-65 cm
Suka: 55-60 cm
Ogar polski – waga
Pies: 25-32 kg
Suka: 20-25 kg
Szata
Ogar polski ma sierść przylegająca do ciała, średniej długości. Włos jest gruby i twardy, natomiast podszerstek gęsty i miękki. Psy tej rasy występują w maści czarnej lub ciemnoszary. Najbardziej pożądane jest podpalanie rdzawo-cynamonowe. Podpalanie od żółtego do rdzawo-cynamonowego na kończynach, podbrzuszu i udach, głowa i uszy również w kolorze podpalania. Czaprak występuje na tułowiu i jest w kolorze czarnym lub ciemnoszarym. Dopuszczalne są białe znaczenia na piersi i końcach łap.
Jaki jest ogar polski?
Ogary polskie są niezwykle inteligentne, szybko się uczą, ale są też uparte i bywają niezależne. Bardzo przywiązują się do właściciela, nie znoszą samotności.
Psy tej rasy łatwo dostosowują się do różnych warunków. Dobrze zniosą przeprowadzkę, można też śmiało zabrać ogara na wakacje pod namiot lub do hotelu, który akceptuje zwierzęta. Ogar polski nie zniszczy niczego w nowym miejscu. Znacznie gorzej natomiast zniesie rozłąkę ze swoim właścicielem.
Ogar polski nie jest psem agresywnym i groźnym.
Wady i zalety ogara polskiego
Poniżej przedstawiamy listę wad i zalet psów rasy ogar polski.
Zalety:
- spokojne, przyjazne i łagodne,
- łatwo przystosowują się do każdych warunków,
- bardzo inteligentne, szybko się uczą
- cierpliwe wobec dzieci, chętnie się z nimi zaprzyjaźnią,
- nie są wybredne,
- lubią spacery, ale w domu bywają wygodne i nie pogardzą kanapą,
- bardzo przywiązują się do właściciela,
- zdrowe i wytrzymałe.
Wady:
- mocno się ślinią na widok jedzenia,
- są uparte,
- bywa, że mają swoje zdanie i nie zawsze słuchają ślepo komend, nawet tych wydawanych przez właściciela,
- są bardzo łakome, przez co zdarza się, że zjedzą coś podczas spaceru,
- puszczone luzem w lesie mogą pobiec za zwierzyną.
Czy ogar polski może być agresywny?
Ogar polskie nie przejawia raczej agresywnego zachowania wobec obcych. Pies tej rasy jest spokojny i opanowany, potrzebuje dużo kontaktu z opiekunem, wobec którego jest oddany i posłuszny. Uwielbia pieszczoty.
Usposobienie ogarów polskich
Ogary poszły w las – i chociaż kiedyś służyły głównie do polowań, dziś są też „kanapowcami”. Ogary polskie uwielbiają długie spacery, potrafią z opiekunem pokonać wiele kilometrów, ale jeśli nie żyją w „myśliwskiej” rodzinie, będą cieszyć się też czasem spędzonym w domu, najchętniej na kanapie. Dlatego tak istotne jest, by uczyć ogara od małego, że na kanapę wchodzić nie wolno. To bowiem dość wygodne psy i pod nieobecność właściciela chętnie korzystają z miękkiej sofy zamiast swojego legowiska.
Zachowanie ogarów
Ogary polskie nie są tak szybkie jak charty, mają za to doskonały węch. Na spacerach wszystko jest dla nich interesujące. Puszczone swobodnie w lesie mogą pobiec za zwierzyną, zostawiając w tyle zaniepokojonego właściciela. Potem wrócą w to samo miejsce, gdzie został ich przerażony opiekun. Dlatego tak istotne jest, by od małego uczyć je komendy „do mnie”. Instynkt bywa silniejszy niż posłuszeństwo, zwłaszcza w lesie, kiedy już złapią trop.
Niewybiegane ogary potrafią ciągnąć na smyczy.
Ogar polski – szkolenie
Ogary są bardzo inteligentne i szybko się uczą. Pamiętaj, że ogary są też uparte i potrafią mieć swoje zdanie, dlatego tak ważne jest zbudowanie mocnej więzi z właścicielem.
Kiedyś ogary były wykorzystywane do zaganiania zwierzyny podczas polowań na zające, lisy, sarny, dzikie kaczki oraz dziki. Ze względu na doskonały węch potrafią świetnie tropić zwierzynę, dlatego niektórzy w dalszym ciągu wykorzystują ogary na polowaniach.
Czy ogar polski jest szczekliwy?
Rasa ta nie jest szczekliwa, ale niektóre ogary mogą reagować szczekaniem na najmniejszy szelest za drzwiami. Gości też początkowo przywitają szczekaniem, ale później będą przychodzić i dawać się głaskać.
Dla kogo ogar polski?
Ogar chociaż ma myśliwską przeszłość, dziś jest psem prawie dla każdego. Wyjątkowo łagodny, doskonale sprawdza się jako towarzysz rodzin z dziećmi. Dostosuje się do każdych warunków – może mieszkać w domu z ogrodem albo w bloku, wystarczy tylko zapewnić mu odpowiednią dawkę spacerów. To aktywny pies, który jednak chętnie spędza też czas na kanapie.
Ogar polski a dzieci
Ogary są bardzo łagodne, spokojne i cierpliwe, nadają się do domów z dziećmi. Są też bardzo opiekuńcze i chętnie zaprzyjaźnią się z małym człowiekiem.
Pielęgnacja ogara polskiego
Ogary nie wymagają skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Wystarczy je raz czy dwa razy w tygodniu wyczesać i raz na kwartał wykąpać, używając specjalistycznego, hipoalergicznego szamponu dla psów krótkowłosych. Po kąpieli sierść wystarczy przetrzeć ręcznikiem.
Akcesoria, które mogą się przydać, to:
- szczotka lub rękawica do wyczesywania,
- hipoalergiczny szampon dla psów krótkowłosych.
Ile kosztuje pies ogar polski?
Kiedyś na psy tej rasy mogli pozwolić sobie tylko szlachcice i arystokraci. Sfora ogarów była niemalże znakiem rozpoznawczym szlachty. Dziś jest to już pies dostępny prawie dla każdego. Cena szczeniaka ogara polskiego zaczyna się od 3000 zł.
Zdrowie ogara
Ogary polskie to bardzo wytrzymałe psy, o dobrej kondycji. Zdarza się jednak, że mają problemy dermatologiczne (np. łupież). Ogary mają długie, wiszące uszy, przez co mogą mieć skłonność do zapalenia uszu (np. drożdżakowego). Wówczas należy stosować odpowiednie krople.
Ogary mogą mieć również tendencję do chorób powiek, np. entropii, czyli zawinięcia brzegu powieki (najczęściej dolnej) do wewnątrz. Entropia może powodować łzawienie, stany zapalne, a w najgorszym razie prowadzić do utraty wzroku.
Częste choroby:
- choroby dermatologiczne,
- zapalenie uszu,
- choroby oczu, np. entropia.
Czy ogar polski może mieszkać w budzie?
Pies tej rasy może mieszkać w budzie nawet zimą, jeśli jest odpowiednio zabezpieczona. Pamiętajmy, że ogar polski to pies myśliwy, który brał udział w polowaniach w różnych warunkach pogodowych, nawet tych skrajnie niekorzystnych. Psy tej rasy charakteryzują się wysoką odpornością, dlatego niskie temperatury nie zagrażają ich życiu i zdrowiu. Niemniej jednak warto zabrać psa do domu, gdy temperatura spadnie znacznie poniżej zera.
Jaka karma dla ogara polskiego?
Ogar polski nie jest wybredny. Wystarczy wybrać dobrej jakości karmę przeznaczoną dla dużych psów. Ogary to łakomczuchy, które skuszą się na wszystko, a nie wszystko jeść mogą. Pamiętaj, by nie szaleć z przysmakami, nawet gdy spogląda na Ciebie swoim „misiowym” spojrzeniem, które sprawia, że nawet twardzielom miękną serca.
Ogary to jedna z pięciu polskich ras uznawanych przez FCI.
Ciekawostki
Oto kilka ciekawostek, które warto znać, szczególnie jeśli jesteście miłośnikami rasy ogar polski:
- Wizerunek ogarów polskich widnieje m.in. na obrazach Wojciecha Kossaka, Tadeusza Ajdukiewicza, Aleksandra Raczyńskiego czy Juliana Axentowicza.
- Ogarze „granie”, czyli specyficzne szczekanie w czasie, gdy pies jest na tropie, było wspomniane w wierszach Juliana Ejsmonda czy Leopolda Starzyńskiego.
- Opisy polowań z ogarami znajdują się w twórczości Stefana Żeromskiego, Czesława Miłosza czy Melchiora Wańkowicza.
- Wizerunek ogarów znajduje się w wielu herbach rodowych, godłach i na ekslibrisach.
- Według Józefa Kobylańskiego (Jak Polacy nauczyli Sybiraków polować z ogarami) dwa pierwsze ogary zostały sprowadzone z Litwy w 1834 roku.
- Ogary polskie to jedna z pięciu polskich ras uznawanych przez FCI.
Wzorzec rasy
- Nazwa oryginalna: ogar polski
- Nazwy w innych językach: Brachet polonais, Polnische Bracke, Polish Hound, Sabueso polaco
- Pochodzenie: Polska
- Pierwotne przeznaczenie: pies myśliwski