Jura Krakowsko-Częstochowska z psem

Czas wakacji to nie lada wyzwanie dla właścicieli psów. Gdzie pojechać razem z czworonożnym przyjacielem, by samemu mile spędzić czas i nie stresować naszego psa? Podpowiadamy: Jura Krakowsko-Częstochowska z psem, a konkretnie jej północna część: od Olsztyna koło Częstochowy po Podzamcze i Smoleń, to doskonały pomysł na urlop z czworonogiem.

Kwintesencja Jury Krakowsko-Częstochowskiej

Dla laików Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, popularnie nazywana Jurą, to kraina skał i zamków, dla wspinaczy – to Mekka, a dla geologów i przyrodników – pole badań. To przepiękna kraina, nie na tyle popularna, aby była już „zadeptana”.

Reklama

Jura Krakowsko-Częstochowska jest drugim po Beskidach terenem turystycznym i rekreacyjnym województwa śląskiego przeznaczonym głównie do uprawiania turystyki:

• pieszej,
• rowerowej,
• konnej,

a zimą – wędrownej narciarskiej (są tutaj również 3 stoki narciarskie). O jej atrakcyjności stanowi piękno krajobrazu, wyjątkowa różnorodność roślinna oraz bogate formy krasowe: ostańce skalne, dolinki i jary oraz liczne jaskinie.

Jura jest także znakomitym terenem dla coraz popularniejszego lotniarstwa i paralotniarstwa. Atrakcyjności Jurze dodają zabytki architektury – zwłaszcza ruiny zamków i sanktuaria, z najpopularniejszą Jasną Górą, Żarkami-Leśniowem, Świętą Anną, Mstowem i Myszkowem-Mrzygłodem.

Śmiało można powiedzieć, że kwintesencją Jury jest jej fragment objęty ochroną w ramach Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd – jednego z ośmiu parków krajobrazowych województwa śląskiego. Dojazd w ten rejon jest prosty:

• droga krajowa nr 1 (Częstochowa–Koziegłowy–Siewierz),
• autostrada A1 do Częstochowy,
• droga krajowa nr 46 (Częstochowa–Janów),
• droga krajowa nr 78 (Siewierz–Kroczyce).

Liczne szlaki piesze (w tym Szlak Orlich Gniazd), szlaki rowerowe, trasy do nordic walkingu czy szlaki konne umożliwiają dotarcie do okolicznych atrakcji. Niestety, nie na wszystkie szlaki będziemy mogli zabrać nasze czworonogi. Dotyczy to tych szlaków turystycznych i ścieżek edukacyjnych, które prowadzą przez teren rezerwatów („Sokole Góry”, „Ostrężnik”, „Parkowe”, „Góra Zborów”).

Atrakcje w okolicach Olsztyna – Jura Krakowsko-Częstochowska z psem

W Olsztynie (tym koło Częstochowy) i w jego najbliższym sąsiedztwie można odnaleźć wszystko to, z czego słynie Jura: wapienne wzgórza, fantastyczne skałki (tzw. ostańce) oraz przede wszystkim majestatycznie położone na wzgórzu ruiny średniowiecznego zamku, zabytki architektury drewnianej, malownicze lasy i jaskinie.

Planując wycieczkę w okolice Olsztyna, koniecznie uwzględnij następujące miejsca:

Zamek Olsztyn

Nazwa zamku i miasteczka (dziś wsi) wzięła się od niemieckiego słowa hohlstein, co oznacza dziurawą skałę (czyli skałę z jaskinią), na której posadowiono olsztyńską warownię – początkowo drewnianą, a od połowy XIV w. murowaną. Położony na skalistym wzgórzu zamek jest jednym z „orlich gniazd”, zbudowanych przez Kazimierza Wielkiego.

Do ruiny, jak większość zamków na Jurze, doprowadzili go Szwedzi w czasie „potopu” szwedzkiego. Nad malowniczymi ruinami zamku góruje dziś okrągła wieża o wysokości 35 m. Z tego miejsca oraz z sąsiedniej kwadratowej Wieży Starościńskiej rozciąga się piękna panorama na okoliczne lesiste pagórki, w tym na rezerwat Sokole Góry. Na teren zamku możemy wejść z psem na smyczy i w kagańcu.

Mały Giewont

Taką nazwę nadano Górze Biakło, leżącej ok. 1,3 km na południe od rynku w Olsztynie. Jej zachodnia ściana i metalowy krzyż na szczycie do złudzenia przypominają miniaturkę tatrzańskiego Giewontu. Krzyż ten ustawiono tutaj na pamiątkę 15. rocznicy pontyfikatu papieża Jana Pawia II w 1993 r. Ze szczytu Góry Biakło rozciąga się rozległy widok na zamek i Góry Towarne oraz rezerwat Sokole Góry.

Sokole Góry

Rezerwat przyrody Sokole Góry obejmuje dziesięć kopulastych, zalesionych wzgórz na południe od Olsztyna, z najwyższym Puchaczem o wysokości 402 m n.p.m. Góry Sokole są dużą atrakcją dla wspinaczy skałkowych i jaskiniowych, a jaskinia Studnisko jest najgłębsza na Jurze (głębokość 75,5 m).

Na teren rezerwatu nie możemy wejść z pieskiem (prowadzi tamtędy czerwony Szlak Orlich Gniazd), ale możemy z Olsztyna przejść do Zrębic jego skrajem, szlakiem żółtym (lub czarnym), ścieżką nordic walking.

Kościół w Zrębicach

Drewniany kościół św. Idziego w Zrębicach leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Zbudowano go w 1789 r. Obok kościoła znajduje się wolno stojąca dzwonnica. Do budowy kościoła zastosowano konstrukcję zrębową, budynek jest odeskowany i kryty gontowym dachem. W jego wnętrzu zachowały się trzy barokowe ołtarze.

Więcej o atrakcjach Olsztyna i okolicy przeczytasz tutaj: https://www.olsztyn-jurajski.pl/dla-turystow/.

Jura Krakowsko-Częstochowska z psem – gdzie spać?

Wiele obiektów noclegowych, zwłaszcza gospodarstw agroturystycznych, deklaruje się jako przyjazne zwierzętom, proponują nawet dodatkowe ułatwienia, takie jak miski z wodą, wybiegi i zabawki dla psów czy specjalne kojce. Tutaj wymienimy tylko kilka z nich:

• Siedlisko Lisia Nora, Biskupice gm. Olsztyn,
• Ale Spanie Jurajska Kwatera, Olsztyn,
• Folwark Zrębice, Zrębice gm. Olsztyn,
• Stajnia Biały Borek, Biskupice gm. Olsztyn,
• Na Jurajskim Szlaku, Olsztyn.

Złoty Potok i okolice – Jura Krakowsko-Częstochowska z psem

Okolice Złotego Potoku to jeden z najcenniejszych pod względem przyrodniczym fragmentów Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, chroniony w ramach programu Natura 2000 jako tzw. Ostoja Złotopotocka. Jego trzon stanowi dolina górnej Wiercicy. Obszar Ostoi znalazł się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd.

Malowniczość doliny Wiercicy zachwycała naszego wieszcza Zygmunta Krasińskiego, do którego rodziny tereny te należały i to jemu zawdzięczamy większość miejscowych nazw i samą nazwę Złotego Potoku. Niestety, część atrakcji Złotego Potoku znajduje się na terenie rezerwatu Parkowe (Źródła Elżbiety i Zygmunta, Brama Twardowskiego, Diabelskie Mosty) – stąd szlaki turystyczne biegnące przez rezerwat są niedostępne dla naszych czworonogów. Dotyczy to także sąsiedniego rezerwatu Ostrężnik.

W trakcie wycieczki w okolice Złotego Potoku koniecznie musisz:

Zobaczyć zespół pałacowo-parkowy Krasińskich i Raczyńskich

W otoczeniu ponad 38-hektarowego parku nad stawem Irydion stoi dworek Krasińskich i pałac Raczyńskich. Ten pierwszy, z ok. 1829 r., w połowie XIX w. stał się własnością gen. Wincentego Krasińskiego, ojca pisarza Zygmunta Krasińskiego. Poeta, razem z żoną i czwórką dzieci, przyjechał do Złotego Potoku latem 1857 r. Ich pobyt przerwała śmierć córki – Elżbiety, po tym zdarzeniu Krasińscy opuścili Złoty Potok i nigdy już tu nie wrócili.

Dziś działa w dworku Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego. Dodatkowo w sąsiedztwie dworku stoi neoklasycystyczny pałac Raczyńskich z lat 1852–1856. Obecnie sam pałac możemy oglądać jedynie z zewnątrz.

Skosztować złotopotockiego pstrąga

Złoty Potok stał się kolebką hodowli pstrąga tęczowego na ziemiach polskich. W połowie XIX w. hr. Edward Raczyński, wykorzystując krystalicznie czystą wodę Wiercicy, założył tu hodowlę ryb łososiowatych, obejmującą początkowo 22 stawy i budynek wylęgarni. W 1881 r. rozpoczęła się tu hodowla pstrąga tęczowego, a narybek sprowadzono ze Stanów Zjednoczonych (stąd też nazwa jednego ze stawów: Amerykan).

Wkrótce ikra pstrąga tęczowego z pstrągarni hr. Raczyńskiego dała początek podobnym hodowlom w całej Europie. Albinotyczna odmiana pstrąga o złotym zabarwieniu zyskała nawet przydomek „złoty pstrąg”.

Złotopotockiego pstrąga w towarzystwie naszego czworonoga można spróbować w licznych smażalniach ryb koło stawu Amerykan.

Poczuć piasek pod stopami na Pustyni Siedleckiej

Około 7 km od Złotego Potoku leży Pustynia Siedlecka – 20 ha dawnych wyrobisk piasków formierskich. W pobliżu znajdują się liczne wzgórza wapienne z ostańcami (Kadzielnia, Dupka) oraz wyrobiska tzw. kamieniołomu Warszawskiego, z którego materiał posłużył m.in. na okładziny Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie (stąd nazwa kamieniołomu).

Jeśli chcesz lepiej poznać okolice Złotego Potoku, odwiedź informację turystyczną gminy Janów lub zajrzyj na stronę: https://www.janow.pl/.

Jura Krakowsko-Częstochowska z psem – gdzie spać?

Dach nad głową dla turystów (często też wyżywienie) i ich czworonożnych pupilów gwarantuje wiele obiektów noclegowych, m.in.:

• Dom na Jurze Siedlec gm. Janów,
• Osada Młyńska, Ponik gm. Janów,
• Złoty Jeleń, Złoty Potok gm. Janów,
• Agroturystyka Kapral Małgorzata, Złoty Potok gm. Janów, tel. 508-470-217,
• Agroturystyka Wichrowe Wzgórza, Złoty Potok gm. Janów.

Żarki i Podlesice – Jura Krakowsko-Częstochowska z psem

Żarki to urokliwe miasteczko, z rynkiem i stojącym w pobliżu kościołem św. św. Szymona i Judy z XVI wieku. Kiedyś było to miasteczko dwóch kultur (polskiej i żydowskiej). W centrum stoi także klasycystyczna synagoga z końca XIX w., zniszczona w czasie II wojny światowej i później odbudowana,  mieści się w niej dom kultury. W XIXXX w. handel przyciągnął do miasta wielu Żydów. Ich zagłada z rąk Niemców nastąpiła w latach 1939–1942. O ich istnieniu przypomina Szlak Kultury Żydowskiej.

Nieopodal w Żarkach-Leśniowie znajduje się sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej, a w Starym Młynie (blisko placu targowego) – Muzeum Dawnych Rzemiosł. Żarki słyną z licznych atrakcji dla najmłodszych:

• Manufaktury Słodyczy Hokus Pokuss,
• warsztatów i zabaw z naturalnymi surowcami w EtnoJurze,
• zabaw z nauką w Kampusie Eureka.

Okolice Podlesic to z kolei niezwykle malownicze grupy skalne: Skały Podlesickie, Kroczyckie i Rzędkowickie (najsłynniejsze rejony wspinaczkowe Jury) i najwyższa w północnej części Jury – Góra Zborów (462,2 m n.p.m.), zwana też Górą Berkową. Występuje tu charakterystyczna dla wapiennych wzniesień roślinność naskalna i ciepłolubna (kserotermiczna).

Jaskinia Głęboka, położona u stóp Góry Zborów, to jedyna udostępniona do ruchu turystycznego jaskinia w północnej części Jury. Dodatkowo wierzchołek Góry Zborów jest jednym z ciekawszych punktów widokowych na całej Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. W związku z tym przy dobrej pogodzie roztacza się stąd panorama na zamek Ogrodzieniec, Bąkowiec, Bobolice i Mirów.

Przez Górę Zborów przechodzą liczne szlaki turystyczne – w tym pieszy czerwony Szlak Orlich Gniazd. U jej podnóża znajduje się Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury.

Podczas wycieczki w okolice Żarków i Podlesic koniecznie musisz:

Przejść Szlak Kultury Żydowskiej

Na terenie miasta Żarki wytyczono Szlak Kultury Żydowskiej, którego przejście zajmuje około 1,5 godziny. Na jego trasie można zobaczyć m.in. po pierwsze tradycyjną żydowską zabudowę miasta, po drugie miejsce po starym kirkucie, po trzecie duży kirkut (nieopodal ul. Polnej) z około 1100 macewami. A dodatkowo budynek dawnej synagogi, który dzisiaj jest siedzibą Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury oraz Punktu Informacji Turystycznej.

Zrobić zakupy na żareckim targu

Żarki były przez wieki miastem targowym i dlatego po dziś dzień tradycje targów i jarmarków są kontynuowane w formie Żareckich Jarmarków w środy i soboty. W jednej z zabytkowych stodół funkcjonuje tzw. Kupiecki Sąsiek, w którym można kupić lokalne produkty, m.in.

• koronki,
• rzeźby,
• kozie sery,
• żareckie obwarzanki,
• chleb tatarczuch (atrakcja kulinarna – ciemny, słodki chleb wypiekany z mąki gryczanej).

Zobaczyć Orle Gniazda

Ruiny zamku Mirów i zrekonstruowany sąsiedni zamek Bobolice zajmują krańce wapiennej Grzędy Mirowskiej, malowniczego fragmentu Jury, który stał się scenerią kilku filmów (m.in. „Rękopisu znalezionego w Saragossie”). Obie budowle są prywatną własnością.

Bobolice zostały zrekonstruowane według domniemanego wyglądu i mieszczą niewielką ekspozycję artefaktów odnalezionych na terenie zamku podczas badań archeologicznych. Zamek Mirów pozostaje nadal trwałą ruiną, choć i tu prowadzone są prace konserwatorskie.

Oba zamki powstały w czasach Kazimierza Wielkiego i oba zostały zniszczone przez Szwedów w 1657 r. Zamek w Mirowie jest aktualnie częściowo rekonstruowany i zabezpieczany, ale z biletem, możemy wejść na błonia zamkowe. Dotyczy to także naszych czworonożnych przyjaciół – byle na smyczy i w kagańcu. Taka sama zasada obowiązuje zamku Bobolice. Do zamku z czworonogami niestety nie wejdziemy, ale za to błonia zamkowe są dostępne dla naszych pupili (- w kagańcu i na smyczy).

Więcej o atrakcjach Żarek i okolicy przeczytacie tutaj: https://www.turystykazarki.pl/.

Jura Krakowsko-Częstochowska z psem – gdzie spać?

Wiele obiektów noclegowych, zwłaszcza gospodarstw agroturystycznych, deklaruje się jako przyjazne zwierzętom. To m.in.:

• Przystań Turystyczna Leśniów, Żarki,
• Pokoje gościnne, Żarki,
• Pokoje nad stawem, Żarki, ,
• Jekielówka, Żarki,
• Jurajskie Apartamenty, Żarki,
• Gościniec Zaklasztorze, Żarki-Leśniów, Fb: Gościniec Zaklasztorze,
• Trafo Base Camp, Podlesice gm. Kroczyce,
• Noclegi na Jurze – Dom „Jurajska 28”, Morsko gm. Włodowice, Jurajska 28,
• Agroturystyka Anna Zębalska-Orman, Jaworznik gm. Żarki,
• Gospodarstwo Agroturystyczne „Między zamkami”, Kotowice gm. Żarki.

Okolice Podzamcza i Pilicy – Jura Krakowsko-Częstochowska z psem

Środkowa część Jury, obejmująca m.in. ruiny zamków Ogrodzieniec w Podzamczu i Pilcza w Smoleniu, stanowi część Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. Dodatkowo zamkom towarzyszą liczne grupy skalne, w tym – najwyższa na Jurze – Góra Janowskiego (511 m n.p.m.), na której umieszczono hotel. Malownicze są okolice Ryczowa i Złożeńca, olina Wodąca, Skały Zegarowe i Biśnik w okolicy Smolenia. Dodatkowymi atrakcjami są:

• park linowy,
• ferma strusi,
• park miniatur kolejowych.

W czasie zwiedzania okolic Podzamcza i Pilicy koniecznie musisz:

Zobaczyć ruiny zamku Ogrodzieniec

Na hasło: Ogrodzieniec, niemal każdemu stają przed oczyma ruiny zamczyska ogrodzienieckiego w Podzamczu. Ta XIV-wieczna budowla, zniszczona w czasie potopu szwedzkiego, była i jest największym zamkiem na Jurze.

Pisarz Adolf Dygasiński przyrównał ją do orlego gniazda i z czasem nazwa ta przylgnęła do wszystkich zamków i strażnic rycerskich na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Te obronne warownie powstały dla obrony dawnej granicy polsko-czeskiej. W 1906 r. Polskie Towarzystwo Krajoznawcze wpisało wizerunek zamku ogrodzienieckiego w swoje logo i do dziś pozostaje on symbolem krajoznawstwa.

Można doń wejść z psem na smyczy i w kagańcu, jednak nie wszędzie nasz czworonożny przyjaciel dojdzie (liczne strome schody). Trzeba to wziąć pod uwagę, planując przejście trasy zwiedzania zamku.

Zwiedzić gród na Górze Birów

Góra Birów leży w północnej części Podzamcza. W 2008 r. otwarto tutaj zrekonstruowany gród na wzór tego z X–XIII w., podczas badań archeologicznych odkryto tutaj przedmioty należące do łowców reniferów i niedźwiedzi sprzed 30 tys. lat. Obecny gród od jednej strony zamyka drewniano-ziemny mur skrzyniowy z palisadą, bramą wejściową i wieżą.

W środku grodu znajduje się chata mieszkalna oraz dwie wolno stojące wieże strażnicza i obserwacyjna. Podobnie jak na zamek Ogrodzieniec, możemy do grodu na Górze Birów wprowadzić psa na smyczy i w kagańcu. Oprócz zamku i grodu w Podzamczu warto zajrzeć na wzgórze Suchy Połeć. Roztacza się z niego panorama na ruiny zamku oraz gród, a na samym wzgórzu są dwa żelbetowe schrony bojowe (Ringstand 58c i Regelbau 668) – pozostałość niemieckich fortyfikacji tzw. Linii B1 z 1944 r.

Zobaczyć ruiny zamku Pilcza w Smoleniu

Na wzgórzu górującym nad wsią Smoleń stoją ruiny XIV-wiecznego zamku Ottona Starży z Pilczy (Pilicy). Po Starżach herbu Topór zamek kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Za czasów Padniewskich Szwedzi zburzyli zamek, który do dziś pozostaje w ruinie. Obecne ruiny składają się z zamku górnego oraz dwóch nieregularnych podzamczy – wschodniego i zachodniego.

Nad wszystkim góruje cylindryczna wieża o wysokości 16 m, widoczna z kilku kilometrów. Z jej szczytu rozpościera się jeden z najpiękniejszych widoków Jury- na olinę Wodącej. Ruiny Zamku Pilcza udostępnione są do zwiedzania i nie ma problemu, by wejść do nich z psem na smyczy.

Przejść Dolinę Wodącej

Jednym z ciekawszych fragmentów Jury jest Dolina Wodącej, znajdująca się między wsiami Domaniewice a Smoleniem. Leży ona w krajobrazowo urozmaiconej okolicy, z lasami, polami uprawnymi i licznymi wapiennymi ostańcami. W okolicy Smolenia, nad doliną wznoszą się Skały Zegarowe z licznymi jaskiniami. W jaskini Biśnik odkryto najstarsze na ziemiach polskich ślady bytności człowieka.

Więcej informacji o atrakcjach Podzamcza i Pilicy znajdziesz tutaj: https://www.ogrodzieniec.pl/ i https://www.pilica.pl/kategorie/turystyka.

Jura Krakowsko-Częstochowska z psem – gdzie spać?

W okolicy wiele obiektów noclegowych, zwłaszcza gospodarstw agroturystycznych, deklaruje się jako przyjazne zwierzętom. To m.in.:

Hotel Poziom 511, Podzamcze gm. Ogrodzieniec,
Hotel Centuria, Ogrodzieniec,
Agroturystyka „Pod Figurą”, Podzamcze gm. Ogrodzieniec,
Agroturystyka „Chata pod Zamkiem”, Podzamcze,
Willa „U źródeł”, Pilica,
Restauracja i pokoje hotelowe „Pod kolumnami”, Pilica,
Agroturystyka „Kamila”, Smoleń gm. Pilica, tel. 606784669,
Jurajskie Zakapiory, Kiełkowice gm. Ogrodzieniec,
Agroturystyka „Orlik”, Kiełkowice gm. Ogrodzieniec,
Ale Widoki, Giebło gm. Ogrodzieniec,
Dom „Jurajska 28”, Morsko gm. Włodowice.

Wielu gestorów bazy noclegowej przyjmie także innych naszych czworonożnych pupilów. Podobnie jak inne obiekty noclegowe, niewymienione w tekście, przyjmą nasze psiaki po wcześniejszych uzgodnieniach telefonicznych.

Wszystkie niezbędne informacje, zarówno o atrakcjach, jak i obiektach noclegowych, znajdziecie na stronach:

• www.jura.travel,
• www.orlegniazda.pl

Zapraszamy zatem na Jurę z czworonożnymi przyjaciółmi!

autor: Edward Wieczorek

Polecamy:

Przewożenie psów
Wakacje z psem razem czy osobno
Świętokrzyskie z psem