Spis treści
Pies, kot, królik, chomik, myszka, złota rybka – to lista ulubieńców naszych dzieci. Chyba każdy z nas marzył w dzieciństwie o posiadaniu zwierzaka. Niektórzy to marzenie spełnili, kiedy byli dziećmi, inni spełniają marzenia swoich dzieci. Sprawdź, dlaczego warto wychować dziecko wśród zwierząt i jaki wpływ mają zwierzęta na rozwój dzieci. Dowiedz się, dlaczego tak ważna jest edukacja o zwierzętach już od najmłodszych lat.
Wpływ zwierzęcia na rozwój dziecka
Uważam, że dzieci od najmłodszych lat powinny wychowywać się w towarzystwie zwierząt. Obecność zwierząt w najbliższym otoczeniu bardzo korzystnie wpływa na dzieci. Kształtuje ich osobowość, pozytywnie oddziałuje na ich rozwój ruchowy i na stan emocjonalny.
Dzieci wychowane ze zwierzętami zdecydowanie lepiej radzą sobie w późniejszym życiu.
Pozytywniej postrzegają świat, łatwiej budują relacje z rówieśnikami. Opieka nad zwierzakami uczy dzieci odpowiedzialności i samodzielności. Dzieci stają się wrażliwsze, bardziej empatyczne, przez co chętniej angażują się w pomoc innym i nie pozostają obojętne na cierpienie innych.
Zwierzę – pierwszy przyjaciel dziecka
Fakt ten jest często pomijany, ale to właśnie zwierzęta stają się pierwszymi prawdziwymi przyjaciółmi dzieci. I to takimi idealnymi przyjaciółmi.
Zwierzęta nigdy nie oceniają, akceptują każdego, takim jakim jest. Nie próbują nikogo zmieniać, nie krytykują. W relacji z człowiekiem zawsze są szczere, lojalne, prostolinijne.Myślę, że znalezienie takiego drugiego przyjaciela, choćby wśród rówieśników, może być naprawdę trudne, a w ostatnim czasie nawet niemożliwe. Dlatego powinno się doceniać szczerą przyjaźń zwierząt, dbać o nią i wzmacniać każdego dnia.
Dziecięcy umysł jest bardzo chłonny. Dziecko uczy się nie tylko poprzez obserwację i naśladowanie, ale jest też w stanie zrozumieć i skojarzyć wiele faktów. I nie chodzi tylko o uczenie się nowych słów, wierszyków czy rozwiązywanie działań matematycznych. Dziecko uczy się także postawy zbudowanej na wrażliwości, empatii i odpowiedzialności, z właściwym podejścia do innych ludzi, a także do zwierząt. Dziecko musi mieć przy sobie odpowiedniego przewodnika – mentora, który nakreśli mu pewne wzorce, i który wprowadzi je w dany temat.
Uważam, że najlepszym sposobem, by nauczyć dziecko budowania właściwych relacji jest zapewnienie mu regularnego kontaktu ze zwierzętami. Oczywiście byłoby najlepiej, gdyby dziecko miało swojego zwierzaka w domu. Wówczas o wiele szybciej jest w stanie nauczyć się właściwego podejścia do zwierzaka i sprawowania odpowiedniej opieki nad nim.
Co zrobić, gdy nie możesz mieć w domu zwierzaka
Niestety, nie w każdym domu dziecko może mieć zwierzaka. Dlatego rodzice powinni znaleźć inny sposób, by dziecko mogło poprzebywać ze zwierzętami. Rozwiązań jest wiele. Może sąsiad ma psa, którego dziecko w asyście właściciela mogłoby wyprowadzać na spacery? Może w pobliżu jest sklep zoologiczny, w którym dziecko będzie mogło podpatrywać zwierzęta, choćby gryzonie i rybki?
Warto też zabrać dziecko na spacer do parku, lasu lub w inne miejsca, w których może spotkać i poobserwować zwierzęta. Doskonałym pomysłem są rodzinne wypady do zoo, gospodarstwa agroturystycznego, stadniny koni czy papugarni. Takie spotkania pozwalają dziecku lepiej poznać zwierzęta, ich zwyczaje i potrzeby.
Dzieci uwielbiają takie formy aktywności i z niecierpliwością czekają na kolejne wyprawy i spotkania z „braćmi mniejszymi.
Edukacja dzieci o zwierzętach
Pierwszymi edukatorami i autorytetami dla dzieci są rodzice, dziadkowie i starsze rodzeństwo. To właśnie z domu dzieci wynoszą wiele wzorców przyszłych zachowań, w tym nastawienie do świata, do drugiego człowieka, do zwierząt.
Jeżeli nasze pociechy w dzieciństwie nauczą się szacunku do innych i miłości do zwierząt, to w dorosłym życiu będą kierowały się tymi wartościami.
Dużą rolę w kształtowaniu postaw dzieci i młodzieży odgrywają również nauczyciele. Dlatego tak ważne jest, by nakierować uczniów na tematy proekologiczne, w tym tematy związane ze zwierzętami. Wiedzę można przemycać w ciekawy sposób – organizując konkursy tematyczne, zachęcając do wspierania inicjatyw terenowych, których celem jest ochrona środowiska i zwierząt. Pamiętajmy, że najbardziej wartościowe są zajęcia praktyczne oparte na zagadnieniach z teorii.
Dzieciom należy przybliżać zagadnienia ze świata zwierząt, mnożyć przykłady z ich codziennego życia, uczyć budowania wspólnej relacji ze zwierzakiem opartej na szacunku, bezpieczeństwie i zaufaniu.
Dzieci muszą wiedzieć, że każde zwierzę jest istotą żywą. Jest mądrym, cudownym towarzyszem człowieka, zasługującym na właściwe traktowanie bez względu na swoją przynależność gatunkową, rasową, wielkość czy wiek.
Typowe zachowania dla zwierząt
Warto przybliżyć dzieciom zachowania typowe dla zwierząt, ale i podobieństwa pomiędzy zwierzętami a ludźmi. Zwierzęta, choć wyglądają odmiennie niż my i nie mówią ludzkim językiem, potrafią myśleć, czuć, okazywać szereg pozytywnych i negatywnych emocji.
Zwierzęta umieją okazywać radość, złość, strach.
Są też podatne na stres, miewają lepsze i gorsze dni, a nawet huśtawki nastroju. Potrafią doskonale odczytywać sygnały docierające ze środowiska, a nawet wyczuwać ludzkie emocje.
Przedstawianie przykładów, podobieństw i różnic obrazowo sprawia, że dzieci lepiej zrozumieją wiele zagadnień. Najmłodszym dzieciom dobrze jest przybliżać fakty, ciekawostki z życia zwierzaków, opisywać pewne ważne z ich punktu widzenia szczegóły, takie jak: wzrost, waga, ubarwienie, warunki życia.
Dziecko powinno wiedzieć, jaki dany zwierzak jest, co lubi robić, co lubi jeść. Taka krótka, ale zarazem bardzo ciekawie przedstawiona charakterystyka zwierzaka z pewnością jeszcze bardziej zainteresuje dziecko.
Jak pokazać dzieciom świat zwierząt
Maluchy będą najbardziej zainteresowane interaktywną formą przekazu: obrazkami, filmami, odgłosami natury, bajkami, maskotkami. Wykorzystaj to, co Twoje dziecko lubi najbardziej. Ważne, by nauczyć dzieci właściwego podejścia do zwierząt.
Dziecko powinno uczestniczyć w codziennych obowiązkach, karmić zwierzę, wyprowadzać je na spacery, uczestniczyć w szkoleniu i w zabawach, a także w zabiegach pielęgnacyjnych. Dziecko może pomagać także sprzątać klatę, podmieniać wodę w akwarium, czy w robić zakupy np. karmy. Im więcej uwagi i czasu poświęci zwierzakowi, tym lepiej. Im bardziej zaangażuje się w życie zwierzaka, im szybciej zrozumie, że zwierzę ma swoje potrzeby i wymagania, którym właściciel musi sprostać, tym lepiej.
Bezpieczeństwo w relacji dziecko – zwierzę
Jednocześnie nakieruj uwagę dziecka na bezpieczeństwo w kontaktach ze zwierzętami. Chodzi tu zarówno o bezpieczeństwo dzieci, jak i „braci mniejszych”.
Wypracowanie schematu budowania wzajemnej relacji na linii dziecko – zwierzę jest bardzo istotne.
Pozwoli w przyszłości zminimalizować ryzyko wystąpienia nieszczęśliwych wypadków z udziałem dzieci i zwierząt. Dzieci i zwierzęta trzeba nauczyć właściwego zachowania w swoim towarzystwie.
Niestety dzieciom, zwłaszcza tym młodszym, brakuje delikatności, wyczucia i cierpliwości w obecności zwierzaka. Bywają ekspansywne, ruchliwe, krzykliwe. Potrafią głaskać pod włos, ciągnąć zwierzaka za ogon, uszy czy łapy, targać mocno jego sierść. Swoim zachowaniem niestety często zniechęcają zwierzęta do siebie. Dlatego tak ważne jest, by nauczyć dzieci tzw. dobrego dotyku.
Najmłodsze dzieci najczęściej robią to zupełnie nieświadomie. Z kolei starsze zachowują się na ogół niedelikatnie wobec zwierząt, ponieważ nie zostały w odpowiednim czasie nauczone właściwego zachowania. Nie do końca wiedzą, że pewne czynności mogą być dla pupila nieprzyjemne, a nawet bolesne. W efekcie zwierzak może zacząć zachowywać się niewłaściwie. Może okazywać pewną nerwowość w obecności dzieci, może wręcz unikać z nimi kontaktu, wspólnych zabaw.
Zdenerwowane, niepewne siebie zwierzę może próbować się bronić, wysyłać sygnały ostrzegawcze: powarkiwać, kłapać pyskiem w powietrzu, a nawet próbować podgryzać. Jeżeli to nie przyniesie skutku, nie zdyscyplinuje dziecka, to zwierzę może użyć – ostrych zębów czy pazurów. Zwierzak reaguje nerwowo i agresywnie, jeśli nie widzi innej możliwości do obrony. Tylko ta droga pozwala mu wyjść z niekomfortowej sytuacji, obronić się, pozbyć się stresu, nadmiaru negatywnych emocji.
Skąd jeszcze bierze się agresja u zwierząt?
Co ciekawe, przejawy agresji zwierząt wobec dzieci nie biorą się tylko z nieumiejętnego dotyku. Zwierzęta domowe najczęściej dyscyplinują dzieci w sytuacjach dla siebie trudnych, można rzec podbramkowych.
Konflikt na linii dziecko – zwierzę może narastać, gdy dziecko próbuje przeszkadzać zwierzakowi w czasie odpoczynku, jedzenia albo gdy chce zabrać zwierzakowi ulubioną zabawkę. Nie ma co się dziwić, że zwierzę reaguje wówczas nerwowo. Nikt nie lubi, jak mu się przeszkadza, zabiera mu się jedzenie, ulubiony przedmiot czy ciągnie siłą za rękę. Zapominamy o tym i na ogół całą winą za niebezpieczne zajście obciążamy zwierzaka.
Takim podejściem w dużym stopniu krzywdzimy zwierzę, bo zapominamy o drugiej stronie konfliktu, która dokonuje prowokacji. Prowokacji świadomej lub nieświadomej. Pewnie gdyby dziecko nie sprowokowało zwierzaka, to pupil nie zareagowałby aż tak nerwowo. Dlatego, aby uniknąć tego typu zdarzeń, nieszczęśliwych wypadków z udziałem zwierząt i dzieci, trzeba zawczasu zadbać o budowanie właściwej relacji.
Dzieci i zwierzęta muszą wiedzieć, co im wolno w swoim towarzystwie, a czego nie.
Tylko wówczas ich wspólna relacja będzie właściwa, a dziecko stanie się sojusznikiem zwierzaka i jego przyjacielem, a nie oprawcą.
Polecamy blog: http://okiembehawiorysty.pl/
autor: Dagmara Mieszkis-Święcikowska, behawiorystka
Polecamy artykuły
]