Spis treści
Koty perskie mają „arystokratyczny” zadarty nos, ale wcale nie są takie niedostępne! Cechuje je wielki spokój, inteligencja oraz prawdziwe przywiązanie do opiekunów. Poznaj fakty dotyczące persów, zanim zamieszkasz z jednym z nich!

Skąd pochodzi pers? Historia rasy
Od początku XX wieku koty perskie są niekwestionowanymi królami wystaw oraz ulubieńcami ogromnej rzeszy hodowców! Pierwszy raz kot perski został zaprezentowany na wystawie w Crystal Palace w Londynie w roku 1871, ale wzorzec rasy opracowany i uznany został dopiero na początku XX wieku.
Nazwa „pers” sugeruje błędne pochodzenie rasy, która wcale nie wywodzi się z Azji, tylko z Europy! Rasa została wyhodowana bowiem w Wielkiej Brytanii. Do stworzenia kotów perskich hodowcy użyli jednak kotów angorskich (turecka angora), które pochodzą z pogranicza Turcji oraz Persji (Iranu).
Kot perski – opis rasy
Mimo że wzorzec rasy został wydany na początku XX wieku, prace hodowlane trwały. W Europie hodowcy skupili się głównie na selekcji związanej z odmianami barwnymi persów, tymczasem w Stanach Zjednoczonych chciano uzyskać koty o jak najkrótszych liniach, zwłaszcza w obrębie głowy. W ten sposób w latach 30. pojawiły się koty peke-face. Można było zatem śmiało mówić o persach typu angielskiego oraz zwierzętach typu amerykańskiego. Obecnie dalsza praca hodowlana związana ze skracaniem pysków została ograniczona, gdyż taka budowa ciała powodowała m.in. problemy z oddychaniem.
Najważniejsze cechy wyglądu kota perskiego to:
- masywna głowa,
- okrągły pyszczek,
- pełne i okrągłe policzki,
- szeroka żuchwa,
- dobrze rozwinięta broda,
- duże i okrągłe oczy,
- kolor oczu zależny od umaszczenia,
- małe i zaokrąglone uszy,
- krótki i szeroki nos,
- masywny tułów,
- szeroka klatka piersiowa,
- krótkie kończyny,
- proporcjonalny do tułowia ogon,
- gęsty i długi włos,
- kryza w okolicy gardła i klatki piersiowej,
- obfity pióropusz na ogonie,
- długi i delikatny podszerstek,
- dopuszczalna szeroka gama umaszczeń,
- waga samicy: 3–4 kg,
- waga samca: 3–5 kg,
- wielkość: 30–35 cm.
Według klasyfikacji FIFe persy zalicza się do kategorii I, czyli kotów perskich i egzotycznych, natomiast według TICA rasa należy do kategorii I, czyli ras kotów wyhodowanych.
Miniaturowy kot perski
Miniaturowy pers nie jest odrębną rasą, a raczej odmianą klasycznego kota perskiego! TICA zalicza je do kategorii III, czyli ras zmutowanych. Pierwszy taki kot urodził się w 1995 roku w Stanach Zjednoczonych. Celem hodowczyni było stworzenie kota, którego ogólna budowa będzie typowa dla persów, ale samo zwierzę miało być dużo mniejsze!
Tak zwane filiżankowe kotki (teacup cat) stają się coraz popularniejsze, choć wydaje się, że nie ma ich jeszcze w Polsce, przynajmniej na szerszą skalę! Małe rozmiary sprawiają, że są one urocze i słodkie, ale jednocześnie mogą być one obciążone wieloma wadami genetycznymi ze względu na specyficzny dobór kotów do rozrodu. Dlaczego zatem rozmnażamy takie zwierzęta? Z powodu zainteresowania nabywców, którzy pragną posiadać zawsze małe kotki.
Oprócz najmniejszych kotów typu teacup występują także persy toy i pixie, które są od nich trochę większe i również powstały w wyniku starania hodowców, by uzyskać jak najmniejsze koty!

Odmiany barwne – w jakim umaszczeniu występuje pers?
Koty perskie mogą być:
- szylkretowe,
- jednobarwne,
- dwubarwne,
- colorpoint,
- szynszylowe.
Wśród kotów jednobarwnych możemy spotkać umaszczenie sierści niebieskie, czarne, kremowe, czerwone, lila czy białe. Tymczasem persy dwukolorowe mogą mieć wyraźne plamy lub umaszczenie powstałe z połączenia tych kolorów. Pierwsza opcja wskazuje zwykle na pochodzenie z USA, gdzie takie ubarwienie wydaje się preferowaną opcją.
Charakter kota perskiego
Persy to koty spokojne, lubiące przebywać w domu oraz otrzymywać uwagę opiekuna. Sporo czasu spędzają na kanapie i zwykle nie wykazują problemów związanych z życiem jedynie w domu, choć oczywiście niektóre zwierzęta lubią wychodzić na zewnątrz.
Koty tej rasy uwielbiają pieszczoty, o ile są ich inicjatorami. Potrafią całymi wieczorami wylegiwać się na kolanach opiekuna. Lubią także wspólne zabawy, choć aktywność fizyczna nie jest mocną stroną persów! Dodatkowo ich wygląd zewnętrzny nie ułatwia im „polowań” na zabawki!
Persy dobrze tolerują dzieci, jeśli potrafią one uszanować ich pory drzemek, jedzenia oraz czas na pielęgnację! W kontaktach z innymi gatunkami, szczególnie psami, bywają ostrożne! Najczęściej przeszkadza im zbyt hałaśliwy lub wylewny sposób bycia, dlatego jeżeli wprowadzasz do domu nowego kota lub innego czworonoga, zadbaj o właściwy dobór rasy, prawidłowe zapoznanie zwierząt oraz zapewnienie persowi miejsca odosobnienia i odpoczynku.
Najważniejsze cechy charakteru:
- inteligencja 5/5
- zrównoważenie 5/5
- niezależność 2,5/5
- czułość 4/5
- głośność 1/5
- aktywność fizyczna 2/5
- skłonność do zabawy 2,5/5
- kontakty z innymi kotami 3/5
- kontakty z psami 2,5/5
- relacje z dziećmi 3/5.

Rozród – fakty o hodowli kotów perskich
W rozrodzie istnieje przepaść między innymi kotami ras egzotycznych a persami. Te drugie późno osiągają dojrzałość płciową (około 12 miesiąca życia) oraz rodzą tylko 3–4 kocięta, co jest ilością poniżej średniej wynoszącej 4–5 młodych.
Wśród problemów genetycznych wyróżnia się dużą głowę noworodków, która predysponuje do szczególnie trudnych porodów. Sprawia to, że średnia śmiertelność okołoporodowa kociąt jest wyższa niż u innych ras! Jeżeli planujesz rozmnażać tę rasę, porozmawiaj z lekarzem weterynarii, który będzie gotowy udzielić pomocy porodowej lub wykona u kotki cesarskie cięcie.
Jakie potrzeby ma kot perski?
Decydując się na kota rasy perskiej, musisz pamiętać o kilku rzeczach, które powinny obowiązkowo znaleźć się w jego wyprawce.
- Akcesoria do pielęgnacji – kot perski należy do kotów długowłosych, z tego względu jego długa sierść wymaga używania specjalnych akcesoriów. Najbardziej przydatne są metalowe grzebienie o różnej szerokości ząbków, zgrzebło oraz miękka szczotka z włosia. Przyda Ci się także filcak, który służy do usuwania kołtunów. Pamiętaj, że wszystkie szampony oraz odżywki, które kupisz, powinny być przeznaczone do długich włosów i gęstego podszerstka.
- Drapaki i akcesoria do zabawy – persy nie są zbyt aktywną rasą i wykazują skłonność do otyłości, dlatego musisz zapewnić swojemu kotu jak najwięcej okazji do ruchu! Pozwoli to utrzymać go w dobrej kondycji oraz ograniczyć kocią nudę podczas długich godzin w domu, gdy opiekun wychodzi np. do pracy!

Pielęgnacja – jak dbać o koty perskie?
Długie kocie włosy wymagają szczególnej uwagi ze strony opiekuna! Oznacza to, że czekają Cię godziny spędzone na wyczesywaniu sierści, usuwaniu kołtunów lub kąpielach. Nie jest to jednak jedyny aspekt pielęgnacji tych zwierząt! Poznaj najważniejsze wskazówki dotyczące dbania o wygląd persa.
- Persy wymagają regularnego wyczesywania sierści.
- Oczy kota należy przemywać solą fizjologiczną lub preparatami weterynaryjnymi.
- Pazury kotów należy skracać co około 14 dni.
- Wybieraj szampony dla ras długowłosych!
- Regularnie podawaj kotu pasty odkłaczające.
- Mniej więcej dwa razy w tygodniu myj zęby kota.
- Białe persy mogą wymagać używania preparatów wybielających sierść (najbardziej w okolicy oczu).
- Co kilka miesięcy należy kontrolować stan gruczołów okołoodbytowych!
Trudność pielęgnacji: 5/5.
Dieta kotów perskich
Żywienie kota perskiego należy dopasować do:
- etapu życia,
- masy ciała,
- trwających (przewlekłych) chorób.
Rasa wykazuje tendencję do nadwagi oraz otyłości, dlatego konieczne jest kontrolowanie masy ciała kota! Raz na kilka miesięcy zabieraj swojego persa do lekarza weterynarii na kontrolę stanu jego odżywienia w skali BCS (Body Condition Score). Na podstawie wyniku dobrane zostaną dawki karmy oraz rodzaj pokarmu.
Koty dużą część czasu poświęcają własnej pielęgnacji, podczas której połykają sierść! Możesz zdecydować się na wspomniane już regularne podawanie past odkłaczających lub żywić persa specjalną karmą typu anti-hairball!

Zdrowie kotów perskich
Wśród problemów zdrowotnych u persów wymienia się:
- wielotorbielowatość nerek,
- problemy z oddychaniem,
- wypływy z oczu,
- choroby serca (np. kardiomiopatia przerostowa),
- choroby wątroby.
Rasa wykazuje także skłonność do udarów, dlatego bardzo istotne jest odpowiednie dbanie o persy w czasie upałów. Nie należy pozwalać im przebywać zbyt długo na słońcu w trakcie szczególnie gorących dni, trzeba też dbać o to, by koty piły świeżą wodę!
W celu kontroli stanu nerek najlepiej wykonywać regularne badania krwi (minimum raz w roku) oraz USG jamy brzusznej! Koty perskie z dobrych hodowli powinny mieć rodziców wolnych od chorób genetycznych.
Stan zdrowia: 3,5/5.
Kot perski – ciekawe fakty
- Jeżeli chcesz, by kot perski lubił czesanie, zacznij trening pielęgnacyjny już u kociaka!
- Persy trzymane w domu linieją przez cały rok!
- Amerykanie uwielbiają koty perskie! Są to najbardziej popularne koty w tym kraju.
- Marilyn Monroe miała białego kota perskiego o imieniu Mitsou.
- Budowa nosa persów nie zawsze była spłaszczona. Do lat 50. ich pyszczek był bardziej wyraźny.
- Te charakterystyczne koty zostały uwiecznione na wielu obrazach, jak „Biały kot perski” autorstwa ludowego malarza Warrena Kimble’a czy „Dwa białe persy przed akwarium ze złotą rybką” autorstwa Arthura Heyera. Jeśli jesteś fanem persów, możesz kupić reprodukcje!
Pers jest kotem, który wymaga sporych nakładów czasu opiekunów związanych z dbaniem o jego słynną sierść, ale ten wysiłek się opłaci – nagrodą będą jego duże serce i wspólne godziny na kanapie! Wygląd persów przyciąga uwagę, ale to ich charakter powoduje, że miłość do tej rasy jest długa jak ich piękne futro!