Trening z psem to nieodzowna część codziennej rutyny właściciela czwaoronoga. Jest tak samo ważny jak spacer, karmienie czy głaskanie. Bez niego nie można mówić o zaspokojeniu podstawowych potrzeb, gdyż to właśnie trening „karmi mózg”. To jeden z ważniejszych elementów naszej opieki nad psem, niestety często pomijany i lekceważony.
Psy mają inny system komunikacji niż ludzie
Psy, mimo że tak świetnie przystosowały się do życia z ludźmi, mają zupełnie inny system komunikacji.
- Nie rozumieją tego, co do nich mówimy, jeśli ich wcześniej tego nie nauczymy.
- Nie rozumieją też naszych zachowań, które często są dla nich zupełnie sprzeczne z naturą.
Zanim więc zaczniesz psu „tłumaczyć”, czego ma nie robić lub czego od niego oczekujesz, musisz go tego nauczyć.
Musisz psu pokazać, jakie normy i reguły obowiązują
w Waszym wspólnym życiu.
Dać mu jasne instrukcje dotyczące tego, co może, a czego mu nie wolno. Wtedy wszystkim będzie się żyło łatwiej. Bo przecież w żadnym „stadzie” nie można robić wszystkiego, na co tylko ma się ochotę. Tego właśnie oczekuje od nas pies – że będzie rozumiał otoczenie, w którym żyje, i będzie wiedział, jakie obowiązują w nim zasady.
Dlaczego trening z psem jest tak ważny?
Bez treningu i celowego uczenia nie zbudujesz z psem prawidłowych relacji, nie stworzysz mu przestrzeni, w której będzie się czuł bezpiecznie. W przypadku braku treningu istnieje także duże prawdopodobieństwo, że pojawią się niepożądane zachowania, problemy w komunikacji, ogromny stres i utrata kontroli.
Wyszkolony pies:
- nie ciągnie na smyczy,
- nie atakuje ludzi,
- nie szczeka na inne psy, mija je spokojnie,
- nie ucieka, wraca na zawołanie,
- potrafi wykonać podstawowe komendy,
- zostaje sam w domu.
Co ważne, możesz wszędzie zabrać psa ze sobą i nie zepsuje Ci na przykład wyjazdu. Wyszkolony pies to szczęśliwy pies. Rozumie otoczenie, nie boi się, wie, co może, a co jest zabronione. Jest pewny siebie i zrelaksowany. A co najważniejsze, czuje się z nami bezpiecznie.
Trening z psem – forma zabawy
Trening z psem to także zabawa. Doskonale męczy psa. Zaspokaja potrzebę aktywności, zarówno fizycznej, jak i umysłowej. Realizuje też potrzeby współpracy i komunikacji. To czas, kiedy poznajecie się wzajemnie i „rozmawiacie”. A bez tego nie ma mowy o budowaniu dobrych relacji i międzygatunkowej przyjaźni. Dlatego im częściej trenujesz z psem, tym bliższą więź z nim nawiążesz.
Od kiedy zacząć treningi z psem?
Najlepszy moment jest teraz, czyli od razu. Od pierwszego dnia, kiedy pies pojawi się w Twoim domu, możesz z nim zacząć trenować. Nie ma znaczenia, czy masz szczeniaka, czy dorosłego psa. Zacznij go uczyć już na pierwszym wspólnym spacerze. Nie czekaj, nie trać czasu i nie zostawiaj tego losowi. Bo pies i tak się będzie uczył, tylko pytanie: czy nauczy się tego, czego Ty chcesz?
Oczywiście jest szansa, że „jakoś” się ze sobą dogadacie, bo przecież znasz na pewno wiele psów, których nikt nigdy niczego nie uczył, a są grzeczne. Być może… Ale to loteria, jak gra w totolotka. Słyszymy tylko o tych, którzy wygrali, ale nikt nie podaje liczby osób, które przegrały… Dlatego warto kierować się zasadą, że szczęście sprzyja przygotowanym, i zaplanować swój trening z psem.
Takie podejście daje zdecydowanie większe szanse na wygraną, czyli posiadanie psa, który nie sprawia nam kłopotów. Nie czekaj, aż problemy się pojawią, aż spacer zmieni się w koszmar.
Ze szkoleniem psa jest jak ze zdrowiem – lepiej zapobiegać, niż leczyć.
Nie myśl w kategoriach: „to jeszcze szczeniak, mam czas” lub „niepotrzebne mi to, bo teraz jest grzeczny”. Uwierz mi, że nawet nie zauważysz momentu, kiedy będzie za późno, a nadrobić wszystkie zaniedbania będzie bardzo trudno.
Jak rozpocząć trening z psem – 5 kroków
Zrób plan treningu z psem
Zanim weźmiesz w dłoń smycz i karmę, zastanów się, dlaczego w ogóle masz psa. Jak będziesz z nim spędzać czas, co jest dla Ciebie najważniejsze w codziennym życiu i jakich rzeczy chcesz go nauczyć? Trudno szkolić psa, jeśli nie wiesz, czego chcesz go nauczyć.
- Zrób sobie listę umiejętności, jakie powinien opanować Twój pies.
- Zapisz na kartce, na co będziesz mu pozwalać, a czego nie może robić.
- Zastanów się, czy potrafisz go wychować sam, czy jednak będziesz potrzebować pomocy specjalisty.
- Zanotuj, jaką literaturę chcesz przeczytać lub z jakich stron internetowych będziesz korzystać.
- Jeśli zdecydujesz się samodzielnie uczyć swojego psa, rozpisz sobie, od czego chcesz zacząć. Które zachowania są priorytetowe i bez czego nie wyobrażasz sobie np. codziennych spacerów.
Według mnie minimalny i absolutnie podstawowy pakiet umiejętności psa powinien zawierać takie zachowania jak:
- reakcja na imię i przywołanie,
- chodzenie na luźnej smyczy, spokojne mijanie psów i ludzi,
- chodzenie na miejsce,
- pozycje: siad, leżeć, stój,
- spokojne znoszenie zabiegów pielęgnacyjnych i weterynaryjnych.
Skompletuj sprzęt
Smycz, obroża, saszetka na karmę i kliker to absolutne minimum. Dopasuj wyposażenie tak, żeby było Ci wygodnie.
Kup smycz, która pozwoli psu eksplorować otoczenie, a jednocześnie będziesz mieć go pod kontrolą. Polecam tzw. smycze automatyczne typu flexi lub takie, które mają długość około 3 metrów.
Dopasuj obrożę tak, żeby pies nie mógł wyciągnąć z niej głowy. Niestety większość właścicieli przychodzi do mnie ze źle dobraną, za dużą obrożą. Istnieje duże ryzyko, że pies będzie mógł uciec.
Saszetka musi być taka, żebyś swobodnie włożył do niej dłoń, sięgając po nagrodę. Dobrze, kiedy ma też dodatkowe kieszenie, do których schowasz kliker i worki na kupy, a czasem także telefon i klucze od domu. Ważne jest też mocowanie i zapięcie, żeby w trakcie treningu nie spadła i nie wysypały się z niej smaczki. Natomiast kolor i materiał nie mają znaczenia. Ważne, żeby Ci się podobała.
Oczywiście jeśli planujesz bardziej zaawansowany trening, będziesz potrzebować więcej sprzętu. Zalecam jednak zaopatrywać się w niezbędne rzeczy stopniowo, w miarę postępów. Kupowanie wszystkiego na raz spowoduje tylko niepotrzebny mętlik i bałagan. Po kilku treningach sam się zorientujesz, czego Ci jeszcze brakuje.
Sprawdź, jaką pies ma motywację
Musisz wiedzieć, co lubi Twój pies. Jeśli nie będziesz mieć czegoś, na czym mu zależy, nie licz, że zrobi to, o co go poprosisz. Tak działa natura – bez motywacji nie pojawia się reakcja.
I co ważne, zmotywowany musi być pies, nie Ty.
Znajdź coś, co Twój pies będzie chciał zdobyć. Może to być karma, którą będziesz mu dawać w trakcie treningu, zamiast sypać ją do miski. Mogą to być smakołyki lub ulubione ciastka. Ważne, żeby było to psie menu, a nie parówki czy pasztet. Pamiętaj, że to, co dla nas jest dobre, dla psa może okazać się szkodliwe.
Pewnie się zastanawiasz, dlaczego nie piszę o zabawkach? Bo jeśli mówimy o początkach szkolenia, to zdecydowanie lepiej do motywacji wykorzystać jedzenie. Zabawę wprowadzam dopiero w bardziej zaawansowanym treningu, kiedy pies potrafi się uczyć i zna podstawowe komendy. Oczywiście możecie pobawić się na koniec treningu, dla rozluźnienia i spożytkowania energii. Nie wykorzystuj jednak zabawy jako podstawowej formy nagradzania psa.
Zaplanuj czas na trening i odpoczynek
Ile czasu potrzeba na trening z psem? Itu pewnie Cię zaskoczę. Naprawdę niedużo. Nie liczy się długość treningu, ale jego jakość. Jeśli masz szczeniaka, każde wyjście na spacer zaplanuj i traktuj jak trening.
Nawet zwykły spacer to okazja, by pies poznał nowe obiekty, inne psy, ludzi, pojazdy czy różne powierzchnie. To doskonały czas na naukę:
- reagowania na imię,
- przywoływania,
- chodzenia na luźnej smyczy,
- witania się z ludźmi,
- pokonywania przeszkód.
Dla malucha w ciągu dnia zupełnie wystarczy od czterech do pięciu sesji po 10–15 minut. Lepiej częściej i krócej niż raz a długo. Na każdym treningu skup się tylko na jednej rzeczy. Postaw sobie jeden cel, wyznacz sobie jedno zadanie i na nim się skoncentruj.
Wyznaczaj sobie priorytety, które będziesz realizować krok po kroku. Nie da się uczyć wszystkiego na raz. Zacznij od podstaw, od tego, żeby pies w ogóle chciał z Tobą ćwiczyć, a nie tylko ganiać z kolegami lub, co gorsza, od razu wracać do domu. Obserwuj postępy i wyznaczaj kolejne cele.
Pamiętaj jednak o bardzo ważnej zasadzie. To, czego przede wszystkim musisz nauczyć swojego psa, to odpoczynek. Bez tego nie ma mowy o dobrym szkoleniu. Zmęczony pies nigdy nie będzie w stanie się uczyć. Dlatego po każdej sesji treningu lub zabawy zadbaj o odpowiednią przerwę.
Jeśli natomiast Twój pies jest już dorosły i potrafi się uczyć, możesz robić dłuższe sesje. Możesz wprowadzać trudniejsze ćwiczenia lub na jednym treningu łączyć kilka zadań. Nadal jednak trening, który trwa godzinę, jest zbyt długi.
Zawsze obserwuj psa i do niego dopasuj liczbę sesji i ich długość. Nie jest dobrze, kiedy pies wraca z treningu wykończony lub w jego trakcie przestaje współpracować ze zmęczenia. Jeśli masz starszego psa i dopiero zaczynasz szkolenie, podejdź do treningu tak, jakbyś miał szczeniaka.
Wybierz miejsce treningu
Jeśli chcesz nauczyć psa chodzenia na miejsce, czesania czy obcinania pazurków, możesz ćwiczyć w domu. Wszystkie inne treningi powinieneś robić na dworze.
Dom to miejsce, w którym pies przede wszystkim powinien odpoczywać.
To nie plac zabaw czy centrum rozrywki. Dlatego ucz go od razu, że w domu powinien panować spokój. A miejsce, gdzie może się wyszaleć i gdzie ma być aktywny, jest na zewnątrz.
Na pierwsze treningi wybieraj miejsca spokojne, mało uczęszczane przez ludzi i inne psy, z dala od miejskiego hałasu, dzieci, rowerów i wszelkiego rodzaju czynników rozpraszających. Żeby szkolenie było efektywne, pies musi się skupić.
Jeśli wszystko dookoła będzie go rozpraszało lub w danym otoczeniu nie będzie czuł się komfortowo, to nie będzie w stanie Cię słuchać. Dlatego wybór odpowiedniego miejsca jest tak ważny. Bardzo często przyczyną nieudanego treningu jest zbyt trudne lub zbyt atrakcyjne otoczenie. Zanim więc zaczniesz przywoływać psa, gdy bawi się z innym zwierzakiem, przetrenuj to zachowanie w kilku spokojnych i dobrze znanych psu miejscach.
Pamiętaj też, że pies nie potrafi generalizować zachowań. Dlatego jeśli nauczysz go jakiegoś zachowania w jednym miejscu, musisz to samo wytłumaczyć mu i przećwiczyć z nim w kilku innych. Dopiero wtedy zrozumie, że to, czego uczyłeś go pod domem, obowiązuje także w parku i w mieście.
A więc smycz i karma w dłoń i do dzieła! Zacznij już teraz budować wspaniałą relację z psem. Powodzenia.
Polecamy:
Aktywne rasy psów – Czytaj teraz!
Żywienie psów aktywnych – Czytaj teraz!
Sposoby na kleszcze – Czytaj teraz!
