Spis treści
Gekon lamparci zamiast psa lub kota? Egzotyczne jaszczurki są coraz częściej wybierane na domowych towarzyszy. Niestety opieka nad nimi bywa dosyć wymagająca, zwłaszcza dla początkujących terrarystów. Zastanawiasz się, jaki gatunek jaszczurki wybrać na początek? Idealnym kandydatem na pierwszego gadziego pupila może okazać się gekon lamparci. Przedstawiamy najważniejsze informacje o tym gatunku i podpowiadamy, jakie warunki należy mu zapewnić.
Gekon lamparci – opis gatunku
Gekony (Gekkonidae) to rodzina niewielkich jaszczurek, spośród których wiele utrzymywanych jest jako zwierzęta domowe. Jednym z najbardziej lubianych przez terrarystów gekonów jest gekon lamparci (Eublepharis macularius), zwany również gekonem tygrysim lub eublefarem tygrysim.
Gekon lamparci osiąga długość około 22–28 cm i wagę 60–100 g. Jaszczurka tego gatunku wyróżnia się zachwycającym, kontrastującym ubarwieniem. Ciało gekona jest jasnożółte lub kremowe, nakrapiane ciemnobrązowymi plamkami. U młodych osobników widoczne są ciemne poprzeczne pasy. Charakterystyczną cechą gekona lamparciego jest gruby ogon, który stanowi magazyn tłuszczu. W razie zagrożenia jaszczurka może odrzucić swój ogon. Eublefary mają ruchome powieki, co stanowi ewenement w świecie gekonów. Dodatkowo łapki tych gekonów nie posiadają przylg. Wyposażone są za to w ostre pazurki, które umożliwiają gadom sprawną wspinaczkę i kopanie w podłożu.
W naturze gekon tygrysi zamieszkuje skaliste i półpustynne rejony Afganistanu, Iraku, Iranu, Nepalu, Indii i Pakistanu. Preferuje tereny rzadko porośnięte roślinnością, o gliniastym, żwirowym lub kamienistym podłożu. Gekon lamparci prowadzi nocy tryb życia. Dzień zwykle spędza w ukryciu, w szczelinach skalnych. Żyje w niewielkich grupach. Do komunikacji używa głośnych odgłosów oraz rozbudowanej mowy ciała.
Odmiany barwne gekona lamparciego
Intensywna praca hodowlana doprowadziła do stworzenia całej gamy odmian barwnych gekonów lamparcich. Do najpopularniejszych należą:
- mack snow – zaraz po wykluciu się mają czarno-białe ubarwienie, które z czasem przybiera barwę jasnożółtą;
- blizzard – mają jednolite ubarwienie, nie posiadają cętkowanego wzoru na ciele;
- high yellow – u tej odmiany skóra ma intensywnie żółty kolor, cętki są natomiast znacznie zredukowane;
- tangerine – ich ciało ma pomarańczową barwę;
- diablo blanco – gady tej odmiany mają czerwone oczy i białą skórę.
Ile żyją gekony lamparcie?
Długość życia gekona lamparciego w dużej mierze zależy od warunków, w jakich przebywa. Na wolności eublefar lamparci żyje średnio 6–8 lat. W niewoli jego długość życia jest jednak zwykle dłuższa. Gekon lamparci w warunkach domowych osiąga wiek nawet 10–20 lat.
Aby przedłużyć życie swojego pupila, należy zapewnić mu optymalne warunki środowiskowe, właściwe żywienie i odpowiednią pielęgnację. Nie można również lekceważyć niepokojących objawów choroby występujących u zwierzęcia. Sygnałami alarmowymi są m.in.: utrata apetytu, chudnięcie, deformacje kończyn, apatia.
Jak hodować gekona lamparciego?
Gekon lamparci zyskał dużą popularność z uwagi na piękne ubarwienie, łatwość utrzymania w niewoli i małą płochliwość. Często polecany jest więc nawet dla niedoświadczonych terrarystów. Aby jednak czuł się komfortowo w warunkach domowych, musi mieć zapewnione odpowiednie warunki środowiskowe. Gekon lamparci może być utrzymywany pojedynczo lub w niewielkich grupach. Nie należy jednak trzymać razem kilku samców – może dochodzić między nimi do walk. Gekony powinny mieszkać w przestronnych terrariach urządzonych na wzór ich naturalnych siedlisk.
Minimalne wymiary terrarium dla gekona utrzymywanego pojedynczo to 60 × 45 × 45 cm. Jeśli planujesz hodowlę gekonów, terrarium musi być znacznie większe. W mieszkanku gekona powinna panować temperatura około 25–30℃ i wilgotność na poziomie 40–50%. Należy również pamiętać o zaaranżowaniu w terrarium tzw. wysp ciepła, czyli miejsc o podwyższonej temperaturze (31–32℃). Do ogrzewania terrarium można użyć maty grzewczej, żarówki lub kabla grzewczego. W nocy temperatura w terrarium powinna spadać do około 20–21℃. Przed wylinką wilgotność należy podnieść do 70%. Aby monitorować warunki w mieszkanku pupila, warto zaopatrzyć się w higrometr i termometr do zamontowania w terrarium.
Gekon lamparci w naturze jest aktywny nocą, dlatego nie potrzebuje świetlówek UVB. W terrarium warto jednak zamontować oświetlenie księżycowe (np. ledowe). Wystrój terrarium dla gekona powinien imitować naturalne środowisko życia zwierzaka. W zbiorniku warto więc zamontować ściankę strukturalną, skałki, korzenie i umieścić kryjówki (np. łupiny kokosa, rury PCV) oraz rośliny (sukulenty). Należy zadbać również o odpowiednie podłoże do terrarium. Dla gekona lamparciego polecane są piasek pustynny lub mieszanka piasku i gliny.
Wskazówka: Jeśli chcesz rozmnażać gekona lamparciego, musisz udostępnić samicy pojemnik z wilgotnym podłożem torfowym, w którym będzie mogła złożyć jaja. Jaja należy inkubować w inkubatorze średnio przez 50–55 dni.
Jak odróżnić samca od samicy gekona lamparciego?
Dymorfizm płciowy u gekonów lamparcich jest słabo zaznaczony. Płeć u gadów tego gatunku zwykle można rozpoznać dopiero po ukończeniu przez nie 3–6. miesiąca życia. Samce są na ogół nieco większe od samic, mają też szerszą głowę. Nie zawsze te różnice są jednak wyraźnie widoczne. Z tego względu, aby określić płeć gekona, najlepiej przyjrzeć się okolicom jego narządów płciowych.
U samca za kloaką można zauważyć dwa półprącia, a przed otworem odbytniczym liczne pory układające się w literę V. Podobne pory występują również na udach samców. U samic pory przed odbytem są znacznie mniejsze, prawie niewidoczne. U osobników płci żeńskiej można natomiast zobaczyć ujścia jajowodów w tylnej części kloaki.
Gekon lamparci potrafi rozpoznać płeć innych osobników za pomocą feromonów. Dorosłe samce, gdy w otoczeniu wyczują inne osobniki płci męskiej, prezentują zachowania agresywne. Z kolei kontakt z samicami pobudza je do zachowań zalotnych.
Ciekawostka: Płeć u gekona lamparciego determinowana jest temperaturą inkubacji jaj. Z jaj inkubowanych w temperaturze 26–29℃ lub 34–35℃ rozwijają się samice, a z przechowywanych w temperaturze 31–33℃ – samce. Dodatkowo samice z jaj inkubowanych w wyższych temperaturach często przejawiają zachowania agresywne, typowe dla samców. Prawdopodobnie o płci gadów decyduje temperatura podczas pierwszych 2 tygodni inkubacji jaj.
Gdzie kupić gekona lamparciego?
Gekon lamparci jest jednym z najpopularniejszych gadów terrariowych. Z jego zakupem nie powinieneś mieć więc większego problemu. Sympatycznego gada można nabyć w wybranych sklepach zoologicznych. Najlepiej po gekona udać się jednak do sklepu terrarystycznego, gdzie dostępne są różne odmiany barwne tych gadów. W takim sklepie dodatkowo można zakupić wszystkie niezbędne akcesoria dla jaszczurki.
W poszukiwaniu wymarzonego egzotycznego pupila warto udać się też na giełdę zwierząt egzotycznych, gdzie można spotkać wielu doświadczonych hodowców. Eublefara można zakupić ponadto bezpośrednio w hodowli. Warto więc poszukać w okolicy terrarystów, którzy zajmują się hodowlą tego gada.
Również w internecie – w mediach społecznościowych i na popularnych portalach ogłoszeniowych – znaleźć można wiele ofert sprzedaży gekonów. Lepiej jednak podchodzić do nich z ostrożnością, ponieważ często nie da się zweryfikować, w jakiej kondycji znajdują się zwierzęta.
Ile kosztuje mały gekon lamparci?
Koszt zakupu gekona lamparciego zwykle mieści się w granicach 200–300 zł. Niektóre odmiany barwne mogą osiągać jednak znacznie wyższe ceny. Warto pamiętać, że cena jaszczurki zależy od miejsca jej zakupu. W sklepach zoologicznych za gekona zwykle trzeba zapłacić więcej niż na giełdzie czy przy zakupie bezpośrednio od hodowcy. Często w atrakcyjnych cenach oferowane są zwierzęta pochodzące z likwidowanych hodowli – można nabyć je wówczas z terrarium i wyposażeniem.
Co je gekon lamparci?
Eublefar lamparci to gatunek drapieżny, który w naturze żywi się głównie niewielkimi bezkręgowcami. W naturalnej diecie gekonów znajdują się m.in. pająki, chrząszcze, skorpiony. Jaszczurki te uzupełniają swój jadłospis również niewielkimi kręgowcami, np. gryzoniami. Czasami polują też na młode osobniki własnego gatunku.
W warunkach domowych podstawę diety gekona lamparciego powinny stanowić różne gatunki owadów karmowych. Jaszczurce można podawać m.in. larwy mącznika młynarka, świerszcze, karaczany, drewnojady. Żywe owady warto kilkanaście godzin przed podaniem odpowiednio dokarmić, by miały dla zwierzęcia wyższą wartość odżywczą. Gekon powinien mieć też zapewniony stały dostęp do świeżej wody.
Oprócz owadów w żywieniu gekona należy stosować suplementy i pokarmy uzupełniające, które uchronią go przed niedoborami pokarmowymi. Podstawowym dodatkiem dla gekona lamparciego jest wapń. Można mieszać go z pokarmem lub umieścić w oddzielnej miseczce, z której zwierzak będzie mógł go samodzielnie pobierać. Raz w tygodniu należy podać gekonowi również suplement z witaminami przeznaczony dla gadów.
Jak często trzeba karmić gekona lamparciego?
Zamieszkujący skaliste i półpustynne tereny gekon lamparci przystosowany jest do długotrwałego niedoboru pożywienia. W warunkach domowych należy zapewnić mu harmonogram żywienia jak najbardziej zbliżony do naturalnego. Z tego względu dorosłe gekony wystarczy karmić 2–3 razy w tygodniu. Co pewien czas można zrobić im również kilkunastodniową głodówkę. Pokarm jaszczurkom najlepiej podawać w porze, kiedy są najbardziej aktywne, czyli o świcie lub zmierzchu. Dodatkowo warto pamiętać o codziennej wymianie wody dla pupila.
Nieco inaczej powinien wyglądać harmonogram karmienia młodego gekona. Ze względu na intensywny wzrost i rozwój potrzebuje on codziennego karmienia. Gdy zwierzak ukończy 4. miesiąc życia, należy zacząć stopniowo przyzwyczajać go do jedzenia co drugi dzień. Codziennie należy oferować pokarm również samicom przygotowującym się do złożenia jaj. Podawanie pokarmu raz dziennie jest wskazane ponadto w okresie adaptacji, gdy gekon przyzwyczaja się do nowego środowiska.
FAQ – najczęściej poszukiwane pytania i odpowiedzi
Czy gekon lamparci może ugryźć?
Eublefar lamparci nie należy do zwierząt agresywnych. W sytuacji zagrożenia próbuje odstraszyć przeciwnika lub się ukryć. Niestety, jeśli zwierzak nie ma takiej możliwości, może ugryźć. Do ugryzienia przez gekona najczęściej dochodzi podczas nieostrożnego obchodzenia się z nim (np. podnoszenia, przytrzymywania).
Czy trzeba mieć pozwolenie na gekona lamparciego?
Posiadanie gekona tygrysiego w Polsce nie wymaga zezwolenia. Przepisami Konwencji Waszyngtońskiej (CITES) objęte są jedynie gekony lamparcie z rodzaju Goniurosaurus (gatunki z Chin i Wietnamu).
Czy gekony lamparcie są niebezpieczne?
Gekon lamparci nie jest zaliczany do zwierząt niebezpiecznych ani jadowitych. Gad ten ma drobne zęby, dlatego jego ugryzienia nie powinny spowodować większych obrażeń. Również ryzyko zarażenia się od gekona chorobami odzwierzęcymi jest bardzo małe.
Czy gekony lamparcie można brać na ręce?
Oswojone gekony tygrysie można brać na ręce. Należy jednak robić to ostrożnie, podkładając rękę pod brzuch gada. Lepiej nie chwytać zwierzęcia z góry. Może to przestraszyć gada – w taki sposób zbliżają się drapieżniki.
Czy gekon lamparci śpi w dzień?
Jako zwierzę o aktywności nocnej eublefar lamparci w ciągu dnia zwykle śpi lub odpoczywa w kryjówce. W tym czasie nie należy go niepokoić ani wyciągać z kryjówki, ponieważ może to sprowokować gada do ataku.
Czy gekon się przywiązuje?
Gekon lamparci jest dosyć łatwy do oswojenia. Potrafi zaakceptować bliskość człowieka i bez stresu wchodzić z nim w interakcje. Należy jednak pamiętać, że nawet oswojone gekony są tak naprawdę dzikimi zwierzętami. Zwykle zachowują pewien dystans w stosunku do ludzi. Zasadniczo nie tworzą też z ludźmi tak zażyłych relacji jak choćby psy czy koty.
Podsumowanie:
- Gekon lamparci to przyjazny i łatwy w utrzymaniu gad polecany zwłaszcza dla początkujących terrarystów.
- W hodowlach dostępnych jest wiele odmian kolorystycznych tych jaszczurek.
- Jaszczurka tego gatunku wymaga terrarium typu pustynnego.
- Dieta gekona lamparciego powinna bazować na żywych owadach z dodatkiem wapnia i witamin.
- Gekon lamparci w dobrych warunkach może żyć nawet kilkanaście lat.